آدم دقیقا نمیداند آویشن را باید چی صدا کند: یک گیاه دارویی پرخاصیت یا یک ادویه خوشمزه؟! پیش خودت میگویی:«لابد بالاخره یکی بر دیگری میچربد» اما آخر سر متوجه میشوی که این گیاه عزیز پرکاربردتر از این حرفهاست که فقط توی یکی از این دستهها بگنجد!
آویشن خوراکی محبوبی است که هم میتوان آن را یک گیاهِ دارویی فوقالعاده نامید و هم یک ادویه محبوب در سطح بینالمللی. میگویید نه؟ پس لطفا فقط برای چند لحظه پیتزا را بدون آویشن تصور کنید!
فهرست:
در این یادداشت درباره دمنوش آویشن و خواص آن صحبت کردهایم:
آویشن چیست؟
آویشن یکی از اعضای خانوادهی شلوغ و پرجمعیت نعنائیان(!) است که بیشتر در مناطق کوهستانی و خوش آب و هوا میروید. این گیاه دوستداشتنی در جهان ۳۵۰ گونه دارد که ۱۴ نوعش را میتوانید در ایران خودمان پیدا کنید.
در زمان قدیم مردم از آویشن برای جلوگیری از فساد گوشت استفاده میکردند. آن موقع هنوز آنتیبیوتیک اختراع نشده بود و مردم از روغن این گیاه برای پیشگیری از عفونت بهره میبردند. امروزه این گیاه علاوه بر آشپزی در صنعت آرایش و ساخت لوسیون و پماد و… نیز کاربرد دارد.
با ارزش غذایی آویشن آشنا شوید
آویشن سرشار از ویتامین و مواد مغذی است. طبع آن در طب سنتی گرم و خشک بوده و برای درمان بسیاری از بیماریها مفید است. در جدول زیر با ارزش غذایی ۳۱ گرم از این گیاه بیشتر آشنا میشوید:
مواد تشکیلدهنده | میزان | چهقدر از نیاز روزانه بدن را برطرف میکند؟ |
ویتامین C | ۴۵ میلیگرم | ۷۵درصد |
ویتامین A | ۱۳۳۰ میلیگرم | ۲۷ درصد |
منگنز | ۵ میلیگرم | ۲۴ درصد |
کلسیم | ۱۱۳ میلیگرم | ۱۱ درصد |
منیزیم | ۴۵ میلیگرم | ۱۱ درصد |
پتاسیم | ۱۷۱ میلیگرم | ۵ درصد |
آویشن چه خواصی برای سلامتی دارد؟
امروزه خاصیت ضدمیکروبی و ضدعفونی آویشن کاملا ثابت شده است. این گیاه رادیکالهای آزاد را در بدن از بین میبرد. رادیکالهای آزاد ترکیبهای مضری هستند که باعث به وجود آمدن التهاب و بیماریهای مزمن میشوند. در ادامه با خواص دیگر آویشن آشنا میشویم:
۱. پیشگیری از سرطان
نتایج تحقیقات نشان میدهد آویشن سرشار از ترکیبهای ضدسرطانی است؛ ترکیبهایی مثل لوتئین اسید و اورسولیک که به بهبود سرطان روهی بزرگ (کولون) کمک میکنند. همچنین این گیاه در بهبود سرطان سینه، نقش زیادی دارد و با از بینبردن سلولهای سرطانی، مانع از پیشرفت این بیماری میشود.
۲. کنترل فشار خون
آویشن با کاهش سطح کلسترول بد در خون و تنظیم ضربانِ قلب، فشار خون را پایین میآورد. یک پیشنهاد: اگر به این بیماری مبتلا هستید از یک نمکپاشِ پرشده از آویشن برای طعمدادن به غذاهایتان استفاده کنید. آویشن باعث افزایش ادرار میشود و از طریق ادرار، مقدار بالایی سدیم دفع میکند. این سدیمها همان عناصر آزاردهندهای هستند که در رگها رسوب میکنند و یک گرفتگی حسابی در رگها میسازند. به این ترتیب آویشن با یک لایروبی درست و درمان، باعث میشود که قلب و رگها با آرامش بیشتری به کارشان ادامه بدهند.
۳. کاهش التهاب بدن
در آویشن دو آنزیم به نام کارواکرول و تیمول وجود دارد که هر دو دشمنهای خونی التهاب هستند! این گیاه برای بیماران مبتلا به آرتریت روماتووئید، نقرس و … نیز بسیار مفید است.
۴. تقویت سیستم ایمنی بدن
آویشن (به خصوص اگر تازه باشد) سرشار از ویتامین آ و ث است. این دو ویتامین سطح ایمنی بدن را تا حد خوبی بالا میبرند.
۵. درمان بیماریهای گوارشی
آویشن یک ترکیب ضداسپاسم است. به علاوه از افزایش گازهای مضر در روده جلوگیری میکند. همچنین این گیاه حاوی چربیهای فرار است و گاز معده را کاهش میدهد. خلاصه اگر بیماری گوارشی دارید، آویشن را فراموش نکنید!
۶. بهبود بیماریهای تنفسی
اگر یادتان باشد چند خط بالاتر گفتیم آویشن سطح ایمنی بدن را بالا میبرد. برای همین است که موقع سرماخوردگی یکی از اولین توصیههای مامانبزرگها استفاده از دمنوش آویشن است. آویشن علائم سرماخوردگی را کم میکند و از همه مهمتر یک ضدسرفه طبیعی است. (تازه عین دیفنهیدرامین هم مزه زهرمار نمیدهد!)
۷. تسکین دردهای دوران پریودی
آویشن با داشتن طبعی گرم دردهای دوران قاعدگی را تسکین میدهد.
۸. تقویت بینایی
مطالعات اخیر نشان میدهند آویشن میتواند برای بهبود برخی بیماریهای چشمی مثل تباهیلکهزرد موثر باشد. به علاوه این گیاه سرشار از ویتامین آ است؛ ویتامینی که از شبکوری پیشگیری میکند.
۹. ارتقای سلامت دهان و دندان
روغن آویشن عفونتهای دهان و دندان را کاهش میدهد و با باکتریهای مقاوم به آنتیبیوتیک مبارزه میکند. به علاوه از پوسیدگی دندانها جلوگیری کرده و التهاب لثه را هم بهبود میبخشد.
برای استفاده از خواص روغن آویشن چند قطره از آن را داخل یک فنجان آبِ گرم بریزید و آن را در دهان خود چرخانده و دور بریزید.
۱۰. کمک به سلامت پوست
روغنِ آویشن به دلیل خواص ضدباکتریایی و ضدقارچیاش برای پوستهای آکنهای مثل یک معجزه عمل میکند. همچنین علائم اگزما را کاهش میدهد و به خاطر داشتن آنتیاکسیدان فراوان از پیری زودهنگام پوست جلوگیری میکند.
۱۱. کمک به رشد موها
برخی تحقیقات میگویند آویشن به افزایش رشد موها کمک میکند. ترکیب روغن آویشن با روغنهای دیگر حتی ممکن است باعث رشد مجدد موها شود.
۱۲. برطرفکردن سردرد
اگر سردرد دارید، از روغن آویشن غافل نشوید. این روغن خواص آرامبخشی دارد. به این منظور چند قطره از روغن آویشن را به مدت چند دقیقه روی شقیقههایتان ماساژ بدهید. شاید باورتان نشود اما بعد از چند دقیقه احساس خواهید کرد که استرس از شما دور شده و سردردتان تسکین پیدا کرده است!
۱۳. درمان گلودرد
اگر سرماخوردید و گلودرد امانتان را برید، روی کمک دمنوش آویشن حساب باز کنید! به این منظور میتوانید آن را در سوپ یا آشتان بریزید یا شربت گیاهیش را از داروخانه یا عطاری تهیه کنید.
۱۴. بهبود خلقوخو
آنزیمهای موجود در آویشن میتوانند سطح سروتونین و دوپامین را در بدن را افزایش داده و افسردگی را درمان کنند.
۱۵. جلوگیری از مسمومیت غذایی
آویشن ماندگاری مواد غذایی از جمله گوشت را بیشتر میکند. به علاوه از تاثیر مواد غذایی کهنه و فاسد بر بدن جلوگیری میکند. بنابراین وقتی از سلامت یک غذا مطمئن نیستید، میتوانید با اضافهکردن آویشن به آن تا حد زیادی از مسمومیت جلوگیری کنید.
۱۶. کمک به کاهش وزن
استفاده روزانه از آویشن و اضافهکردن آن به غذاها و سالادهای مختلف، باعث افزایش سوختوساز بدن و لاغری میشود، چرا که این گیاه طبعی گرم دارد.
۱۷. بهبود خواب
آویشن به دلیل بهبود خلقوخو و کمک به دستگاه گوارش، باعث میشود تا خوابِ آرامتری را در طول شب تجربه کنید.
18. بهبود اسپاسم عضلانی
این گیاه یک معدن بزرگ و سرشار از ویتامین k، کلسیم، آهن و منگنز است، برای همین هم میتواند هنگام استخواندرد یک رفیق خوب برای پاها و مفاصل باشد. نوشیدن یک فنجان دمنوش آویشن میتواند به درمان دردهای ناشی از بیماری نقرس یا دردهای سیاتیکی کمک ویژهای کند.
این گیاه، ضد اسپاسم یا گرفتگی عضلات هم هست، بنابراین برای درمان قاعدگی دردناک یا سایر اسپاسمهای عضلانی، میتوانید با یک دمنوش به موقع، کمی عضلههایتان را سرحال بیاورید.
آویشن چه ضررهایی دارد؟
استفاده بیش از حد از هر ادویه و داروی گیاهیای میتواند دردسرساز شود. حتی اگر آویشن باشد. سوزش معده، تهوع، اسهال و سرگیجه از عوارض مصرف زیاد این گیاه است.
به علاوه استفاده از آویشن برای خانمهای باردار و شیرده توصیه نمیشود و بیمارانِ تیروئیدی نیز حتما باید با مشورت با پزشک از این گیاه استفاده کنند. مصرفِ آویشن با برخی از داروها تداخل دارد. همچنین ممکن است در برخی افراد سبب بروز علائم آلرژیک شود.
بخور آویشن و همه رازهاییکه در دل خود پنهان کردهاست
اگر سرفه و خشکی مجاری تنفسی، امانتان را بریده و دوست ندارید به سراغ آنتیبیوتیکهای رنگارنگ بروید، و از طرف دیگر از طعم گیاهان دارویی هم خوشتان نمیآید، خب به راحتی میتوانید به سراغ بخور آویشن بروید.
برای اینکه بتوانید با بخور آویشن، یک حال اساسی به مجاری تنفسیتان بدهید، کافی است حدود ده گرم آویشن را به همراه کمی بابونه در حدود پانصد سیسی آب بجوشانید، یا چند قطره اسانس آویشن را به آب اضافه کنید و خودتان را به یک بخور حسابی دعوت کنید.
کلام آخر
آویشن یک گیاه پرکاربرد است، که خیلی از ما تا همین چند وقت پیش، از آن فقط به عنوان یک چاشنی خوش عطر در غذاها استفاده میکردیم، اما حالا و به لطف دفترچهی راهنمای مادربزرگ، میدانیم که با کمک ترکیبات مختلف آویشن، مثل دمنوش آویشن، عسل آویشن، بخور آویشن و … میتوانیم یک سد محکم مقابل بیماریهای مثل نقرس، سنگ کلیه، فشار خون و … بسازیم.
سوالات متداول درباره دمنوش آویشن و خواص آن
بله، آویشن علائم سرماخوردگی را کم میکند و از همه مهمتر یک ضدسرفه طبیعی است.
سوزش معده، تهوع، اسهال و سرگیجه از عوارض مصرف زیاد این گیاه است.
بله، آنزیمهای موجود در آویشن میتوانند سطح سروتونین و دوپامین را در بدن را افزایش داده و افسردگی را درمان کنند.