ده محصول بازار باسلام که هرجایی پیدا نمی‌کنید!

تابه‌حال بازار هزار رنگ دیده‌اید؟ بازار هزار قصه و پر از شگفتی؟ بازاری که با همه‌ی تنوع و رنگ و نقش، نه درهم‌برهم است و نه آشفته! هر چیزی درست سر جایش است. با تعدد راسته‌هایی که منظم و مرتب‌اند؛ مثل دانه‌های سرخ انار. ده محصول بازار باسلام را چطور؟ محصولات خاصی که توی راسته‌هایش است را دیده‌اید؟ گاهی راسته‌هایش بوی عطر نان محلی می‌دهند؛ گاهی مستتان می‌کنند از عطر بهارنارنج و گلاب و گاهی دهانتان را آب می‌اندازند با ترشی‌ها و لواشک‌های خوش‌رنگ و لعابشان.

میان این بازار عجیب، می‌توانید چهارفصل سال را یکجا ببینید؛ وسط زمستانش دست دراز کنید، آلبالو بچینید و زردآلوهای گوشتی را توی دهانتان مزه‌مزه کنید.

در بعضی از راسته‌هایش، لب به تحسین بگشایید از ذوق و هنر ایرانی و تلفیق سنت و مدرنیته به وجدتان بیاورد. گاهی هم بدجور وسوسه می‌شوید! دلتان می‌خواهد بروید توی دلش، کلنگتان را بکوبید و غرفه‌ای نو بسازید؛ برای نمایش دادن هر آنچه در توان دارید؛ دغدغه‌اش رادارید و علاقه‌اش را. اینجا حمایت می‌شوید، کاروبارتان رونق می‌گیرد و تعاملات اجتماعی گسترده‌ای پیدا می‌کنید. خیالتان راحت! در جمع ما، در هر نقشی اعم از فروشنده و خریدار، ناراضی برنمی‌گردید. دنیایتان وسیع‌تر می‌شود. مایحتاجتان تأمین می‌شود و به‌جای تارعنکبوت، جیب‌هایتان جیرینگ جیرینگ صدا می‌دهند و باد می‌کنند! اینجا بازار باسلام است. بازار شگفتی‌ها. اما آنچه شنیدید تنها بخشی از شنیدنی‌هایش است. در بازار باسلام محصولات محلی و جالبی هست که بعضی‌هایمان نه‌تنها ندیده‌ایم که اسمشان هم به گوشمان نخورده است. برای آشنایی با این محصولات، با ما همراه شوید.

نان محلی تنوری

یک نان هیزمی پخته شده توی تنور گلی آن هم با آرد بومی؛ با تزیین کنجد و شنبلیله‌ی خشک. حتی تصورش هم وسوسه‌برانگیز است! کمی دورتر از این هوای سربی خالص! کسانی هستند که در روستاهای باصفایشان بساط پختشان روبه‌راه است. آنها منتظرند تا نان محلی خوش عطروطعمشان را زودتر به دستتان برسانند.

نان محلی کاکولی

یکی از رسومات زیبای اهالی استان چهارمحال و بختیاری، پختن نان کاکولی است. این نان زردرنگ و خوشمزه ماندگاری خوبی دارد و می‌تواند یک صبحانه و میان وعده‌ی مناسب برای کودکان باشد. کنجد، تخم گشنیز، رازیانه و سیاهدانه از تزئینات روی نان کاکولی است که طعم آن را دلچسب‌تر می‌کند.

نان برنجی محلی تمیجان

حوالی رودسر، مردمی باصفا با گویش گیلکی در روستای تیمجان ساکن هستند. آنها بیشتر به تولید محصول برنج و کرم ابریشم مشغول‌اند. عده‌ای از زنان این روستا با برنج‌های مرغوب و خوش عطرشان به پخت نانی مشغول‌اند که قدمتی 600 ساله دارد. روش پخت این نان سینه‌به‌سینه بین خانواده‌هایشان گشته تا امروز به‌عنوان یک میراث به آن‌ها رسیده است. نان برنجی محلی تمیجان خوش‌طعم، کاملاً طبیعی و بدون هر نوع مواد نگه‌دارنده پخت می‌شود.

کلگ (kalg) آرد بلوط

بلوط به خاطر خواص فراوانی که دارد، از دیرباز به‌عنوان یک وعده‌ی غذایی مفید توسط زاگرس نشینان استفاده می‌شده است. فرایند تبدیل‌شدن بلوط با آن پوسته‌ی زمخت به آرد، سخت و دشوار است اما مردم زاگرس نشین چرام، کار برای‌شان نشد ندارد. آرد بلوط یکی دیگر از ده محصول بازار باسلام است که خواص زیادی دارد. خواصی چون: درمان فوری اسهال، زخم معده و بواسیر شاید شمارا ترغیب کند که این محصول مفید و محلی را به خانه بیاورید!

بَزَرَک؛ یکی از ده محصول بازار باسلام

روستای الوانق آذربایجان شرقی محصول خاص و منحصربه‌فردی دارد به نام بزرک. بزرک سیاه از خانواده کتان است و معروف‌ترین و پراستفاده‌ترین عضو خانواده کتان (بزرک طلایی) است. سابقه استفاده از بزرک سیاه به گذشته‌های دور برمی‌گردد. بزرک از اولین دانه‌های کشت‌شده توسط انسان است. علت این امر ابتدا سریع محصول دادن و مقاوم بودن بزرک سیاه در برابر کم‌آبی و نیز مقاوم بودن در برابر آفت‌ها و نیز بسیار مغذی و نیروبخش بودن بزرک سیاه است.

دوا نارنجی؛ یکی دیگر از ده محصول بازار باسلام

دارویی ریخته و دوخته شده در پوست نارنج! یک داروی بومی گیاهی. این دارو با هوشمندی و تجربه‌ی بسیار مبتکران روستایی تهیه‌شده است. ترکیبات آن شامل پوسته نارنج، بابونه، بومادران، مشکورک (دن) و ریشه گل نگین است. دوا نارنجی درمان معجزه مانندی برای التهابات معده است. اگر در مورد خواص هرکدام از این گیاهان بخوانید، بیشتر به هوشمندانه بودن ترکیبش پی می‌برید.

محصول کلخونگ (نوعی بنه کوهی)

کلخونگ نوعی پسته کوهی خوشمزه است با پوسته بسیار نرم که برای خوردن مغز آن نیازی به شکستن پوسته نیست. بنه از حبوبات بسیار گرم محسوب می‌شود و به خاطر روغنی بودن، چربی و انرژی زیادی دارد. خوردن 20 تا 50 گرم میوه‌ی کلخونگ شادی زاست و تقویت‌کننده‌ی کبد، تسکین‌دهنده‌ی دردهای داخلی، بازکننده‌ی گرفتگی صدا و خردکننده‌ی سنگ کلیه‌ی مثانه، کشنده‌ی کرم معده و روده است و سرخه را درمان می‌کند. این بنه‌های کوهی توسط عشایر از کوهستان‌های زاگرس چیده می‌شود و به دست شما می‌رسد. می‌توانید این محصول بازار باسلام را به راحتی تهیه کنید.

عسل سلاجیت یکی از ده محصول بازار باسلام

سلاجیت چیست که عسلش باشد؟! اگر معنی آن را بدانید شاید بیشتر تعجب کنید که تا چه اندازه از طبیعت می‌توان برای سلامتی بهره برد. سلاجیت درواقع رطوبت تخمیر شده‌ای است که در فصل گرما از کوه خارج می‌شود و به آن عرق کوه نیز می‌گویند.

برای عسل سلاجیت خواص زیادی چون: تقویت عمومی بدن، درمان و جلوگیری از صرع، درمان و جلوگیری از پوکی استخوان، درمان و جلوگیری از کم‌کاری تیروئید، درمان و جلوگیری از کم‌خونی، گرم‌‌ و تقویت‌کننده کلیه و… ذکرشده است.

محصول سفال کلپورگان

تابه‌حال روستای جهانی دیده بودید؟ وجود چنین روستایی شاید کمی دور از ذهن به نظر بیاید اما اگر سری به روستای کلپورگان شهرستان سراوان بلوچستان بزنید، تصور محالتان ممکن می‌شود. این روستا در سازمان یونسکو به‌عنوان میراث معنوی جهان ثبت‌شده است. کلپورگان محصول شاخصی دارد به نام سفال. بارنگی نارنجی و پر از نشاط. این سفال‌ها طرح و نقشی از کهن‌ دارند که بخشی از فرهنگ و هنر این منطقه را به نمایش می‌گذارند. جالب اینجاست که در ساخت این سفال‌های زیبا نه‌تنها از چرخ و ابزار صنعتی استفاده نمی‌کنند بلکه حتی لعاب هم به آن نمی‌زنند. با دیدن سفال کلپورگان، گویی به هفت هزار سال پیش سفر می‌کنید، زمانی که صنعت متولد نشده بود و هنر دست‌ها بود که انقلاب به پا می‌کرد!

محصول ترشی شپله (کبر) در بازار باسلام

یکی دیگر از ده محصول بازار باسلام، ترشی شپله است. اگر به شهر همدان یا کرمانشاه سفرکرده باشید، شاید چشم‌تان به این هندوانه‌های کوهی گوگولی! و مفید خورده باشد. خوردن‌ ترشی این هندوانه یا همان شپله، خالی از لطف نیست. این ترشی برای رفع چربی و دیابت بسیار مؤثر است. بنا بر نظر کارشناسان تغذیه، ترشی شپله از معدود چاشنی‌هایی است که می‌شود با غذا خورد. این ترشی در هضم، اختلال ایجاد نمی‌کند. باعث تقویت طحال جهت جمع‌آوری سودای اضافی و سموم از بدن و دفع آن به‌صورت ادرار و اسهال می‌شود. شپله کمک به گرم شدن بدن و از بین رفتن سردی‌ها و روشن شدن رنگ چهره می کند. همچنین برای برطرف‌شدن لکه‌های پوستی مفید است.

محصول ادویه محلی قشمی (بندر لافت) از ده محصول بازار باسلام

شاید بهترین ادویه‌ای که برای خوراکی‌ها دریایی می‌توانید پیدا کنید، از میان سبد بومی‌های محلی جنوب کشورمان باشد. این بومیان، تجربه‌ی دیرینه‌ای در خوشایند کردن طعام دریایی دارند. برخی هایشان هم باذوق فراوان، تجربه‌ی خودشان را درهم‌آمیخته‌اند و ادویه‌های متفاوتی را آماده عرضه کرده‌اند. این ادویه‌ها محدود به مصرف خوراکی‌های دریایی نیست و برای سایر غذاها نیز، کاربرد دارد. خمیر سرخ، خمیر سبز و خمیر قهوه‌ای ازجمله‌ی آن‌هاست.

با ده محصول بازار باسلام آشنا شدید اما محصولات منحصربه‌فرد دیگری در بازار باسلام وجود دارد که مجال زیادی برای معرفی هرکدام از آن‌ها لازم است. پیشنهاد می‌کنیم خودتان هم شال و کلاه کنید و راهی بازار باسلام بشوید و بقیه‌ی محصولاتش را ببینید و بخرید و به دیگران معرفی کنید. هم کمکی به رونق کاروبار روستاییان باصفا کرده‌اید و هم از فواید بی‌نظیر این محصولات، خودتان و دوستانتان را بهره‌مند کرده‌اید.