روزنامه ایران در تاریخ 6 شهریور 98 مصاحبه‌ای با محمدرضا آقایا، مدیرعامل باسلام انجام داده است که متن این مصاحبه را در ادامه با هم می‌خوانیم:
با اتصال بیش از 30 هزار روستا به شبکه ملی اطلاعات
«باسلام» 17 هزار کسب و کار روستایی را کلید زد!
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در حاشیه مراسم ارائه دستاوردهای دولت در توسعه زیرساخت‌های روستایی گفت:
فهرست:
« با افزایش ضریب نفوذ اینترنت در روستاها، توسعه شبکه ملی اطلاعات به بیش از 30 هزار روستا رسیده است به‌طوری که از طریق این شبکه 17 هزار کسب و کار خانگی محصولات خود را از طریق یک استارتاپ به‌نام «باسلام» عرضه می‌کنند.»
به بهانه این خبر به سراغ محمدرضا آقایا، مدیرعامل این پلتفرم کسب و کارهای محلی و خانگی رفتیم و با وی به گفت‌و‌گو نشستیم.
ایجاد اشتغال مستقیم و غیرمستقیم در روستا
«پلتفرم «باسلام» یک بازار آنلاین است که در آن محصولات روستاییان و کسب و کارهای خانگی و محلی خرید و فروش می‌شود و تاکنون 4756 غرفه از 388 نقطه جغرافیایی کشور در حال فروش 70هزار نوع محصول (موادغذایی، صنایع دستی، عطاری، بهداشتی و… ) هستند.»
محمدرضا آقایا با بیان مطلب فوق به «ایران» گفت: بیشترین کسب و کارهایی هم که در این پلتفرم شکل گرفته از روستاییان استان اصفهان است اما از تمام نقاط کشور در این پلتفرم غرفه دارند. به طوری که هر روز 60 درخواست جدید از نقاط مختلف ایران، بخصوص روستاها به این پلتفرم ارسال می‌شود.
آقایا در ادامه در پاسخ به این سؤال که این پلتفرم چه میزان اشتغال ایجاد کرده است، گفت:
« بیش از 4 هزار غرفه از نقاط مختلف کشور در این پلتفرم راه‌اندازی شده است و از سوی فرزندان روستاییان که آموزش دیده‌اند اداره می‌شود اما پشت پرده افراد زیادی مشعول به‌کار هستند. وقتی روستایی که محصول خود را در غرفه‌های خود عرضه می‌کند از یک تا چند نفر مشغول به کار هستند و همین موضوع موجب شده است که روستاییان و حتی فرزندان آنها از مهاجرت به شهر خودداری کنند، چرا که وقتی روستایی از طریق تولید محصولاتش به درآمدزایی منطقی و معقولی برسد و بداند دسترنجش به جیب دلالان نمی‌رود، دیار خود را ترک نمی‌کند.»
داخلی بودن صفر تا صد کار
آقایا درباره دلیل راه‌اندازی این استارتاپ گفت: خانواده‌های پدری و مادری‌ام روستایی بودند و من به نوعی با کار روستایی آشنا هستم و با اینکه به شهر مهاجرت کرده بودیم اما تابستان‌ها برای دایی‌ام که مرغداری داشت، کارگری می‌کردم. در هنگام کار متوجه شدم که اصلی‌ترین چالش روستاییان نوسان قیمت، دسترسی نداشتن مستقیم به خریدار است بنابراین رفع این چالش دغدغه من شد تا اینکه وقتی در دانشگاه قم تحصیل می‌کردم با چند نفر از دوستانم تصمیم گرفتم در پارک فناوری این استان پلتفرمی که محصولات روستاییان را مستقیم به دست مردم می‌رساند، راه‌اندازی کنم از این‌رو این پلتفرم در سال 92 طرح اولیه‌اش آغاز و در نهایت در آبان ماه سال 95 در سایز کوچک راه‌اندازی شد و تاکنون فعالیت آن ادامه دارد و اکنون آن تیم چند نفره ما به همراه کارآموزان به 50 نفر رسیده است.
مدیر این استارتاپ با بیان اینکه صفر تا صد پلتفرم در داخل کشور انجام شده است، افزود: سال گذشته از سوی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز به‌عنوان یک شرکت دانش بنیان و در جشنواره وب و موبایل به‌عنوان برترین پلتفرم کسب و کار معرفی شدیم.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا از نمونه‌های خارجی الگوبرداری کرده‌اید، گفت: از یک سایت خارجی که محصولات صنایع دستی را می‌فروخت، الگوبرداری کردیم ولی کار ما بسیار متفاوت از آن پلتفرم خارجی است.
آقایا درباره اینکه چگونه روستاییان را برای ایجاد غرفه در این پلتفرم راضی کردید نیز گفت: ابتدای کار روستاییان کسب و کار ما را نمی‌شناختند، به‌صورت میدانی به روستاهایی که دارای تولید بالا در محصولات بودند سر می‌زدیم و آنها را با فناوری اطلاعات آشنا کرده و راضی به ایجاد غرفه و فروش محصول می‌کردیم ولی اکنون چون تقاضای محصولات ارگانیک از سوی مردم زیاد و پلتفرم شناخته شده، دیگر نیازی به معرفی میدانی نیست.
وی در پاسخ به این سؤال که اگر بستری مانند اینترنت در روستاها مهیا نبود آیا امکان راه‌اندازی چنین پلتفرمی میسر بود، گفت: قطعاً اگر ضریب نفوذ اینترنت تا دورافتاده‌ترین نقاط ایران نمی‌رفت کمتر روستایی امکان حضور در این پلتفرم را داشت و نمی‌توانست محصولات و دسترنج خود را بفروشد. در این میان باید از وزارت ارتباطات و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به‌دلیل فراهم کردن بستر مناسب و حمایت حتی حداقلی از استارتاپ‌ها تشکر کنم چرا که باحمایت‌های معنوی و مالی آنها (مانند پرداخت دو وام 15 میلیون و 30میلیون تومانی) توانستیم این کار را آغاز کنیم.
پست، بزرگ‌ترین چالش روستاییان
آقایا در پاسخ سؤال دیگر مبنی بر اینکه برای رشد کسب و کارها در روستاها و ایجاد اشتغالزایی بر بستر فناوری اطلاعات، روستاییان با چه چالش‌هایی روبه‌رو هستند، گفت: اصلی‌ترین چالش روستاییان دسترسی نداشتن مستقیم به خریداران است بنابراین راه‌اندازی پلتفرم‌های مختلف دسترسی‌های مستقیم بین فروشندگان روستایی و خریداران را فراهم می‌کند و روستاییان می‌توانند بی‌واسطه محصول خود را به خریدار برسانند و با قطع دست دلالان به درآمدزایی برسند.
وی چالش بعدی را ارسال کالا از روستاها به خریداران در سراسر کشور اعلام کرد و افزود: راه ارتباطی ارسال محصولات از روستاها به مشتریان خود در سراسر کشور فقط پست است. دوست داریم با پست تعامل‌های بهتر و بیشتر از قبل برقرار کنیم.این فعال استارتاپی در ادامه گفت: اگر دولت، هزینه‌های ارسال بسته‌های پستی از روستاها و شهرهای کوچک به شهرهای بزرگ را با برنامه اقتصادی مثبت، کاهش دهد و در مقابل تعهد افزایش تراکنش‌ها را از فعالان پلتفرمی دریافت کند، با افزایش تقاضا ارسال بسته‌های پستی از روستا به شهرها برای شرکت پست نیز مقرون به صرفه خواهد شد.
این فعال استارتاپی نبود هویت حقوقی کسب و کارهای خانگی و روستایی را از دیگر چالش‌ها عنوان کرد و گفت: این گونه پلتفرم ها فرصت بزرگی را برای دولت ایجاد می‌کند تا به این نوع از کسب و کارها هویت حقوقی ارائه دهد و آنها را وارد رسته‌های مشاغل کند، چرا که این کار باعث شفافیت خواهد شد.
وی افزود: دولت باید به کارآفرینان روستایی و خانگی بها دهد، چرا که زندگی افراد زیادی با تولید محصولات می‌گذرد. دولت باید بداند درآمدزایی فقط از طریق صنعت و نفت نیست باید به یک کارآفرینی که صنایع دستی یا حتی لواشک خوب تولید می‌کند، بیشتر از قبل بها داده شود تا آنها به ادامه کار امیدوار باشند.
مدیرعامل این استارتاپ درباره مزایای این پلتفرم نیز گفت: اولین مزیت این پلتفرم احراز هویت است از سوی دیگر از طریق رضایت مشتری، محصولات رتبه‌بندی می‌شوند. هر غرفه، دارای امتیاز است و این امتیازها را مشتری تعیین می‌کند. شفافیت قیمت وجود دارد. این پلتفرم ارزان فروشی را تضمین نمی‌کند. به‌عنوان مثال اگر خریدار به‌دنبال خرید عسل می‌گردد محصول تمام فعالان این عرصه با قیمت‌های مشخص نشان داده می‌شود و از این طریق خریدار با مقایسه قیمت‌ها اقدام به انتخاب محصول و خرید می‌کند. این امکان زمینه رقابت بین تولیدکنندگان را برای ارائه محصول بهتر و با قیمت مناسب ایجاد می‌کند.
وی افزود: از سوی دیگر ما امنیت معاملات را تضمین می‌کنیم، وقتی خریدار محصولی را می‌خرد پول را از درگاه پرداخت می‌کند. این پول در حساب واسطی می‌ماند و وقتی محصول به دست خریدار رسید با برداشت کارمزدی، پول به فروشنده پرداخت می‌شود و اگر کالا به دست مصرف‌کننده نرسد پول به خریدار بازپرداخت می‌شود. از سوی دیگر در این پلتفرم برای غرفه دار امکان مدیریت مالی، موجودی و… نیز وجود دارد.
