اهمیت تغذیه سالم بر هیچیک از ما پوشیده نیست و همگی می دانیم داشتن یک تغذیه خوب چه قدر میتواند سلامتیمان را تضمین کند. زنبور عسل یکی از زحمتکشترین مخلوقات خدا سهم زیادی در این مسیر دارد و با تولید فرآوردههای مقوی همچون عسل کمک زیادی به سلامتی انسانها میکند.
زنبور، علاوه بر عسل محصولات دیگری هم تولید میکند که خواص فوقالعادهای دارند و در این مقاله قصد داریم به یکی از آنها یعنی ژل رویال بپردازیم.
ژل رویال: معجزه زنبور عسل
شاید اگر برای اولین بار این نام را بشنوید گمان کنید ژل رویال با ژله یا مشتقات آن ارتباط دارد؛ ولی ما به شما میگوییم که اصلاً اینگونه نیست و هر دوی اینها کاملاً متفاوت هستند.
ژل رویال یک ماده مقوی و مغذی، فرآوردهای شیریرنگ است که توسط زنبورعسلهای کارگر تولید میشود و شاه انگبین و شیر زنبور عسل از نامهای دیگر آن است.
این ماده پروتئینی از غدد آروارهای و غدد شیری (غدد هیپوفارِنکس) زنبور کارگر جوان ترشح میشود و یک مادهی خمیری شکل با رنگ سفید مایل به زرد است که طعمی تندوتیز دارد. این ژل نیز همچون عسل در کندوها تشکیل میشود ولی کاملاً با عسل متفاوت است و فقط ملکهی زنبورها میتواند این ماده غذایی را بهعنوان غذای اصلی خود استفاده کند. همین موضوع باعث شده است که این ماده به ژل سلطنتی و غذای ملکه نیز معروف شود.
لاروهای زنبور نیز از هنگام تولد تا چند روز بعد از آن از ژل رویال تغذیه میکنند تا تقویتشده و در عرض چند روز به رشد قابلتوجهی برسند؛ اما این غذای مخصوص فقط مخصوص چند روز ابتدایی زندگی آنهاست و لاروها بعد از مدتی مجبور میشوند با عسل و گرده سر کنند و تنها ملکه است که میتواند مادامالعمر از شاه انگبین تغذیه کند. درنتیجه ملکه زنبورها با استفاده از این ماده، پنج تا شش سال عمر میکند و این در حالی است که زنبور کارگر در زمان فعالیت خود، خیلی کم زنده میماند و زود هم میمیرد.
خواص ژل رویال
شاه انگبین با ترکیبی کامل از مواد معدنی و مغذی، یک منبع بسیار مفید غذایی محسوب میشود. تجزیه این ماده ثابت کرده است که شامل آب (ترشح غدد زنبور عسل)، پروتئینهایی مثل گلبولین، چربیهای غیراشباع همچون هیدرو کسی، مواد معدنی مثل کلسیم، فسفر، آهن، سیلیسیوم، اسیدآمینههای ضروری، کربوهیدرات، کلاژن و ویتامینهایی از خانوادهی ویتامینهای B،A،C،E است که برای سلامتی انسان بسیار مفید هستند. این ترکیبات مفید در کنار هم خاصیت درمانی و غذایی فوقالعادهای به شاه انگبین دادهاند که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
۱. تقویت سیستم ایمنی بدن
یکی از مهمترین سیستمهای موجود در بدن، سیستم ایمنی ست که نقشی حیاتی در بدن دارد و عملکرد نادرست آن منجر به مشکلات زیادی میشود؛ به همین دلیل مراقبت و تقویت سیستم ایمنی بدن اهمیت زیادی دارد. در این زمینه، ژل رویال بهعنوان یک ماده غذایی مقوی با دارا بودن درصد بالایی از پروتئینها و ویتامینهای مختلف میتواند به تقویت قوای ایمنی بدن کمک زیادی کند.
ترکیب royalisin که در شاه انگبین وجود دارد بدن را در مبارزه با باکتریها یاری کرده و با از بین بردن آلرژنها موجب بهبود سریع زخمها میشود. همچنین فلاونوئید و گلوبولین موجود در این ماده، در تقویت سیستم ایمنی بدن نقش بسیار مهمی را ایفا میکنند.
۲. ژل رویال برای درمان ناباروری
ملکه زنبورعسلها با تغذیه ژل رویال روزانه هزاران تخم پدید میآورد و با این روش نسل زنبورعسلها را حیات میبخشد. مصرف این ژل در درازمدت، اثرات مثبتی بر هورمونها میگذارد و در بهبود مشکلات ناباروری که بر اثر عدم تعادل هورمونها به وجود آمدهاند، نقش بسزایی دارد.
اطلاعات زیادی در این زمینه وجود ندارد اما تحقیقات و آزمایشات صورت گرفته نشاندهندهی این است که هورمونهای «گونادوتروپیک» و ماده رویالاکتین موجب شده است ژل رویال برای ناباروری مفید باشد.
۳. ژل رویال و درمان آلزایمر
این ماده شگفتانگیز با دارا بودن آنتی اکسید آنهای مختلف کمک زیادی بهسلامت مغز میکند و در درمان بیماری آلزایمر نقش مؤثری دارد. مطالعات صورت گرفته در این زمینه نشان میدهد استیل کولین موجود در این ماده غذایی، برای تقویت حافظه و انتقال پیامهای عصبی میان سلولها بسیار مفید است و موجب بهبود عملکرد مغز میگردد.
۴. ژل رویال و درمان سرطان
ژل رویال با دارا بودن ماده (HAD۱۰) خاصیت ضد سرطانی دارد و در کنترل رشد سرطان مؤثر است. مواد چربی موجود در این ژل، اثرات استروژنی به آن بخشیدهاند که میتواند از رشد سلولهای سرطانی در سینه و رحم جلوگیری کند. مصرف شاهانگبین، سلولهای ایمنی را در برابر تومور تقویت میکند و منجر به کاهش خستگی مرتبط با سرطان میشود.
همچنین شاه انگبین در پرتودرمانی و شیمیدرمانی نیز کاربردهای فراوانی دارد و تولید گلبولهای سفید در بدن را افزایش میدهد.
۵. سایر خواص ژل رویال
- ژل رویال در بهبود دیابت مؤثر است.
- مصرف آن کلسیم بیشتری را وارد بدن میکند و به این طریق از پوسیدگی استخوان جلوگیری میکند.
- خوردن شاه انگبین در بهبود مشکلات یائسگی و مشکلات پس از یائسگی بسیار مفید است و عوارض آن را کاهش میدهد.
- همچنین برای تنظیم فشارخون، جلوگیری از پیری زودرس، کاهش وزن، افزایش میل جنسی، رشد مو، کاهش التهاب و سردردهای میگرنی بسیار مفید است.
نحوه مصرف ژل رویال
برای مصرف این فرآورده دو راه وجود دارد:
- روش اول، استفاده خالص از ژل رویال است که میتوانید هر روز صبح، ناشتا، حداقل یک گرم و حداکثر تا پنج گرم آن را بهصورت زیرزبانی و با ترکیب بزاق دهان خود میل کنید.
- در روش دیگر میتوانید آن را با آب یا مواد دیگر مثل عسل، یا آبمیوه ترکیب کرده و میل نمایید.
عوارض احتمالی
- هر ماده غذایی در کنار فوایدی که دارد ممکن است مضراتی هم داشته باشد که لازم است قبل از مصرف از آنها اطلاع پیدا کنید. ژل رویال نیز بهعنوان یک ماده غذایی مفید از این قاعده مستثنی نیست. عوارض احتمالی آن در برخی افراد ممکن است به شکل ناراحتیهای شکمی مثل نفخ، درد و اسهال دیده شود.
- همچنین اگر از داروهای رقیقکننده خون یا داروی خاص دیگری استفاده میکنید، در دوران شیردهی و بارداری قرار دارید، به محصولات زنبور عسل حساسیت دارید، فشارخون تان پایین است یا مشکل گوارشی دارید بدون نظر پزشک از ژل رویال استفاده نکنید. در صورت داشتن یک مشکل خاص، حتماً این ژل را تحت نظر پزشک خود مصرف کنید.