فلفل سیاه با فلفلهای دیگر شباهتهایی دارد؛ مثلِ داشتن طبع گرم و خشک و سوزانندگی. با این وجود و با همه فلفل بودنش، تفاوتهایی هم با سایر اعضای خانواده فلفلها دارد. چه تفاوتهایی؟
آن از شکل و قیافهاش که به هیچکدام از اعضای خانواده نرفته! و بیشتر به یک خوشه انگور خوشفرم شبیه است تا فلفل! آن هم از عطر دلانگیزش! که آدم را وسوسه میکند خطرات مصرف بیش از حدش را به جان بخرد و در همه غذاها و در مقادیر زیاد استفادهاش کند. وسوسهای که باید جلویش را گرفت؛ بخصوص افراد گرممزاج باید مراقب باشند از خانواده فلفلها به اندازه استفاده کنند و به عبارتی دیگر: زیادهروی ممنوع!
فهرست:
خواص و مضرات فلفل سیاه
املاح و ویتامینهای فلفل سیاه
فلفل سیاه با همه جثه ریزه میزهاش، سرشار از مواد معدنی است مثل: آهن، فسفر، کلسیم، پتاسیم، منیزیم، مس، منگنز و نیز ویتامینهای ث، ک و ب۶. علاوه بر اینها، فلفل سیاه شامل فیبر، هیدرات کربن و پروتئین هم هست.
فلفل سیاه به چه شکلهایی در دسترس است؟
فلفل سیاه هم به شکل اولیه و تغییرنیافتهاش یعنی به شکل دانههای کوچک سیاه، در اندازهای کوچکتر از نخود و با پوستهای سفت و خشک در بازار وجود دارد، و هم به شکل پودرشده همان دانهها. البته تهیه دانه فلفل سیاه پودرنشده (فلفل سیاه نکوبیده) و در خانه آسیاب کردن، میتواند به حفظ هر چه بیشتر مواد مغذی و تازهخوری آن کمک کند. در اینصورت بهتر است مواظب استشمام عطر و بوی فلفل هنگام پودر کردن باشیم که مثل هر فلفلی عطسه میآورد.
آیا فلفل سیاه فقط یک ادویه است؟
جواب، منفی است. فلفل سیاه علاوه بر ادویه بودن، یک داروی بسیار مؤثر هم هست. ما با مصرف فلفل سیاه علاوه بر لذت بردن از طعم و عطر دلنشینش، میتوانیم از انواع خواص دارویی و درمانیاش هم بهره ببریم.
خواص فلفل سیاه
کمک به هضم غذا
مصرف فلفل سیاه همراه با غذا، به جذب بهتر مواد غذایی در دستگاه گوارش کمک میکند. این مسئله به دلیل قدرت تحریککنندگی فلفل سیاه است که بر روی اسید معده و آنزیمهای گوارشی اثرات مثبتی میگذارد. از طرف دیگر طبع گرم فلفل سیاه یکی از عوامل کاهنده گاز معده است که باعث بهتر شدن عمل گوارش و هضم غذا میشود.
یک مُصلِح قوی
مصرف فلفل سیاه همراه با غذاهایی با طبع سرد میتواند سردی غذا را بگیرد. پاشیدن کمی فلفل سیاه بر روی نیمرو، یکی از سادهترین نمونههای این کاربرد است که هم سردی تخممرغ را برطرف میکند و هم اثر نفخش را کاهش میدهد.
تنظیم قند خون
پژوهشها نشان داده است روغن فلفل سیاه با مهار دو آنزیم در بدن که مسئول تبدیل نشاسته به گلوکز هستند باعث کاهش قند خون میشود. روغن یا عصاره فلفل سیاه از دانههای فلفل سیاه استخراج میشود.
خواص ضد سرطانی
فلفل سیاه حاوی مادهای به اسم پیپرین است که از بدن در مقابل سرطانهای مختلف مراقبت میکند. به این شکل که این ماده، باعث جذب بهتر سلنیوم، کورکومین، بتاکاروتن و ویتامینهای گروه ب در بدن میشود. وجود این املاح و ویتامینها در بدن، برای پیشگیری از سرطان روده بسیار مهم است. به واسطه وجود آنتیاکسیدان در ترکیبات موجود در فلفل سیاه، این دانه تند و معطر، در پیشگیری از سایر سرطانها هم نقش مؤثری دارد. نتایج یک پژوهش در هند نشان میدهد که فلفل سیاه، بالاترین سطح آنتیاکسیدان را در بین همه مواد غذایی داراست.
فعال کردن مغز
پیپرین موجود در فلفل سیاه، میتواند آنزیمی را که اثری منفی بر روی هورمون دوپامین (هورمون شادی) میگذارد، مهار کند. این کار باعث میشود تولید دوپامین در مغز کاهش پیدا نکند و پارکینسون نگیریم. همچنان که مصرف فلفل سیاه از افسردگی هم پیشگیری میکند. مانع پیری مغز و ابتلا به آلزایمر میشود و با حفظ سلامتی سلولهای عصبی باعث فعال ماندن مغز میگردد.
ترکیب فلفل سیاه و زردچوبه
مصرف همزمان فلفل سیاه و زردچوبه اثرات مثبت زیادی بر روی سلامتی میگذارد؛ چون:
- هر دو سرشار از آنتیاکسیدان هستند و ضمن تقویت حافظه، از مغز در برابر بسیاری از بیماریها محافظت میکنند.
- پیپرین موجود در فلفل سیاه و کورکومین موجود در زردچوبه، از بدن در مقابل بروز دیابت مراقبت میکنند.
- ترکیب فلفل سیاه و زردچوبه به درمان بیماریهای التهابی کمک میکند.
- هر دو اثرات ضد افسردگی دارند. وقتی در کنار هم قرار میگیرند اثرشان بیشتر میشود.
مضرات فلفل سیاه
اثرات زیادهروی در مصرف فلفل سیاه عبارتاند از:
- گرمای بدن را زیاد میکند. بخصوص در افراد گرممزاج.
- مصرف بیش از حد فلفل سیاه، باعث خشکی بدن و از دست دادن رطوبت میشود.
- زیادهروی در مصرف فلفل سیاه، باعث چروکیدگی پوست و کدر و حساس شدن آن میشود.
فلفل سیاه از کجا آمده است؟
آنطور که گفته میشود فلفل سیاه، گیاهی بومی آسیاست و پیش از هر جای دیگری، در سرزمین ادویهها و غذاهای تند یعنی هندوستان روییده و استفاده شده است. گویا از دوهزار سال قبل از میلاد به این طرف، یعنی در طول دورهای حدوداً چهارهزار ساله، مصرف این ادویه خوشعطر و دلپذیر، در آن سرزمین رایج بوده و به مرور به سایر سرزمینها هم راه پیدا کرده است.
البته این راه پیدا کردن به کشورهای دیگر بخصوص کشورهای دوردست، در قالب یک کالای بسیار لوکس و گران بوده است؛ چون فلفل سیاه در آن زمانها، ادویهای بوده بسیار خاص و کمپیدا. پس حتی در بعضی مناطق با طلای گرانقیمت هم، تنه میزده و شگفت آنکه گاهی ارزشی بیشتر از طلا پیدا میکرده است!
در بعضی مواقع کار به جایی میکشیده که فلفل سیاه را به جای پول و به شکل کالایی بسیار ارزشمند در مقابل مبادله با سایر اجناس، دریافت و پرداخت میکردند! یعنی یک جورهایی میشود گفت: مردم به جایِ خوردن، فلفل سیاه را روی سرشان جا میدادند!
البته این مسئله به دلیل کمیابی فلفل سیاه هم بود که بعدها با کشت گسترده، ارزانتر و در دسترستر شد. ولی این ارزانی باعث کمارزشیاش نشد؛ بلکه فرصتی فراهم شد تا این ادویه ارزشمند با همه خواص کمنظیرش، به سفرههای تعداد بیشتری از مردمان روی زمین راه پیدا کند و سلامتی آدمهای بیشتری را در ابعاد گوناگون تضمین کند.