مادرکلان قصه می‌کرد: کمپیرک (عمونوروز) که به روستا می‌آمد و آواز سال نو را که می‌خواند، بچه‌ها با رقص و آواز و گرفتن شکلات و شیرینی از همسایه‌ها به دل کوچه‌ها می‌زدند.
آن روزها بوی نم فرش‌های شسته تا هفت کوچه آن طرف‌تر می‌ر‌فت و همه چیز پاکیزه‌تر و نوتر از قبل به چشم می‌آمد. روزهایی که همه فارغ از هیاهوی دنیا، دور سفره پر از آجیل مادرکلان می‌نشستیم و می‌خوردیم و منتظر پدرکلان می‌ماندیم تا اسکناس‌های تانخورده را از لای قرآن بیرون بیاورد.
فهرست:
نوروز زیباست. در همه‌جای دنیا. چه در ایران، چه در افغانستان و چه در هر نقطه‌ای از این کره خاکی. در این یادداشت کوتاه از آیین نوروز در افغانستان حرف زده‌ایم.
مثل عطر خوش چپلک، مثل دوبیتی‌های عاشقانه
زمستان که تمام می‌شود، شور و شوق توی رگ‌های همه می‌دود و کهنگی جای خودش را به تازگی می‌دهد. بوی چلپک‌های خوشمزه (نوعی نان روغنی) از خانه‌ها توی کوچه‌ها می‌پیچد و سمنک‌ها روی طاقچه‌ها خودنمایی می‌کنند.
زنان و دختران دم بخت با شعرها و دوبیتی‌های عاشقانه حلوای عید را می‌پزند و لباس‌های نو و رنگارنگ چهره پیر شهر را جوان می‌کنند. فرقی نمی‌کند، از کجا آمده باشی؛ چه ایران و چه افغانستان، چه تاجیکستان و چه پاکستان. نوروز که می‌شود همه چشم به راه سبزی و روشنی‌اند.
کوچکتر‌ها به دیدار بزرگتر‌ها می‌روند و توی هر خانه سفره‌ی هفت سین زیبایی پهن می‌شود. به امید سلامتی و برکت! مردم به هم گل می‌دهند و برای یکدیگر آواز می‌خوانند. مردها کشتی می‌گیرند و هماوردطلبی می‌کنند. زن‌ها سفره‌هایی مملو از غذاهای سنتی می‌اندازند و دلخوش به دعای مهمانان، برکت و رزق و روزی را برای سال پیش‌رو آرزو می‌کنند.
عَلَم‌هایی که در کابل و مزارشریف بالا می‌روند
نوروز یکی از بزرگترین جشن‌های باستانی در افغانستان است. مردم این کشور برای رهایی از زمستان سرد و خشک و تجلیل از نوروز از روزها قبل خودشان را آماده می‌کنند. همه چیز به رنگ طبیعت در می‌آید. بچه ها خرامان به این سو و آن سو برای گرفتن عیدی‌های خوشمزه از هم سبقت می‌گیرند. زنان و دختران به دستانشان حنا می‌بندند. بازار میوه‌های خشک رونق پیدا می‌کند. پسران و دخترانی که با هم نامزاد شده‌اند، به مناسبت عید نوروز برای هم تحفه می‌فرستند و عَلَم‌ها در کابل و مزارشریف بالا می‌روند.
در افغانستان علاوه بر غذاهای خوشمزه‌ای مثل حلوا، سمنو و بولانی که در این ایام تهیه می شوند، هوسانه‌های دلپذیری مثل هفت میوه نیز برای اهل خانواده و فامیل تهیه می‌شود.
این هفت رازآلود و مقدس
از زمان های بسیار دور، عدد هفت در میان اقوام مختلف جهان، به ویژه در بین اقوام شرقی و مسلمانان جایگاه مقدسی داشته است. می‌گویید نه؟ به این نمونه‌ها نگاه کنید: هفت بار طواف کعبه، هفت طبقه آسمان و زمین، هفت شهر عشق، هفت سین نوروز و…
هفت‌میوه؛ هفت‌سین افغانستانی
یکی از سنتهای زیبایی که در برخی کشورها، خصوصا ایران رایج است، پهن‌کردن سفره هفت‌سین است. هفت سین در واقع مجموعه‌ای از هفت نمادِ سمنو، سنجد، سبزه، سیب، سرکه، سماق،سنبل یا سکه است که هر کدام معنای خاص خودشان را دارند. درافغانستان مردم به جای هفت سین، هفت‌چین آماده می‌کنند و با برگزاری جشن هفت میوه به استقبال فصل بهار می‌روند.
هفت‌میوه از چی درست می‌شود؟
مردم افغانستان عموما کشاورز هستند و مایحتاج اولیه خود را از همین راه به دست می آورند. زمستان‌های سختی هم دارند و به همین‌خاطر برای این‌که تا آخر سال قوت کافی داشته باشند، اقلام غذایی را به صورت خشک یا نمک‌سود نگه می‌دارند.
میوه‌های هفت‌میوه نیز در واقع همان خشکبارهای سال قبل هستند که مثل یک سالاد میوه در کنار هم قرار گرفته‌اند و در شربتی از عصاره میوه‌ها سرو می شوند. این رسم در بخش های وسیعی از افغانستان خصوصا شهر بلخ، مزار شریف، کابل و قندوز اجرا می‌شود.
چطور هفت‌میوه درست کنیم؟
ابتدا چهار مغز گردو، بادام، پسته و فندق را در ظرفی پر از آب جوش می‌ریزیم و آن را به مدت ۲ تا ۳ دقیقه حرارت می‌دهیم. سپس مغزها را در آب سرد فرومی‌بریم تا پوستشان به راحتی کنده شود.
بعد با کشمش، زرد آلو و سنجد مخلو‌طشان کرده و دوباره رویشان آب جوش می‌ریزیم تا تمام سطوحش پر شود. آن وقت هل را با چاقو برش می‌دهیم و به بقیه مواد اضافه می‌کنیم. در نهایت درِ ظرف را می‌گذاریم تا مزه‌ها خوب به خوردِ هم بروند. بعد از یک شب استراحت، هفت‌میوه‌ی شما آماده است. به همین راحتی!
