همه چیز درباره میوه خشک، از زبان یک تولیدکننده و باغدار

هنوز هم وقتی صحنه‌‌هایی از باغمان یادم می‌افتم ناراحت می‌شوم و افسوس می‌خورم که آخر چرا زودتر اقدامی نکردم. از من یا هر باغبانی می‌پرسیدند «چرا به باغت رسیدگی نمی‌کنی و محصولت این‌جوری تلف می‌شود؟» فقط می‌توانستیم بگوییم: «برسیم که چی بشود؟ آخرش کیلویی فلان تومان می‌خرند که ارزشش را ندارد.» به نظر من این حرف از طرفی درست بود و از طرفی هم همیشه برایم سؤال بود که چه طوری برایش راه‌حل پیدا کنم. آن موقع فکرش را هم نمی‌کردم که روزی برای کسب درآمد سراغ میوه خشک بروم!

به دنبال چاره کار باغ‌دارها

جملات بالا را مجید عربلو می‌گوید که غرفه آویسا را از خرداد ۹۶ در باسلام ایجاد کرده است؛ غرفه‌ای که یکی از پرفروش‌ها و خوش‌نام‌های باسلام است. او در سال ۱۳۶۷ در شهر هیدج استان زنجان به دنیا آمده است و چند سالی است برای جلوگیری از هدر رفتن میوه‌های تازه هیدج و مناطق اطراف، راه‌حلی پیدا کرده است. او داستان آن روزها را در صفحه غرفه‌اش نوشته است. در اینجا (مهر 1396) پای صحبت او نشسته‌ایم.

آیا فروش مستقیم به تره‌بار راه‌حل خوبی است؟

چند سال قبل و در ابتدا یک وانت از هلو و شلیل بار زدیم و برای فروش به تره‌بار قم بردیم که شاید محصولمان حیف نشود. ولی آن‌ها صد تا دلیل و برهان آوردند که این بار به درد نمی‌خورد! ما مجبور شدیم بار را برگردانیم و حدود دو تن هلو و شلیل از بین رفت! این روش شکست خورد و ادامه دادنش برای من واقعاً خیلی سخت بود.

خط تولید میوه خشک چقدر سرمایه می‌خواهد؟

بعد از آن تجربه فروش به تره‌بار، برادرم پیشنهاد داد تا دستگاه میوه‌خشک‌کن بخریم و خط تولید میوه خشک راه بیندازیم. این پیشنهاد توی ذهنم جرقه‌ای ایجاد کرد ولی فهمیدیم خط کامل تولید میوه خشک حدود دویست میلیون سرمایه [اوایل دهه نود شمسی] می‌خواهد و همان موقع این پیشنهاد دفن شد!

بعد از خدمت سربازی در اینترنت جستجو کردم که دستگاه میوه خشک‌کن چه طور کار می‌کند. بعد از تحقیق به این نتیجه رسیدم که با سرمایه‌ای حدود بیست میلیون تومان هم می‌شود این کار را شروع کرد و باقی دستگاه‌ها را به‌تدریج اضافه کرد. با یکی از دوستان دوران خدمتم که از نظر اخلاقی شبیه من بود، تولید میوه خشک را در مغازه‌ای که پایین خانه ‌ما قرار داشت آغاز کردم. این مغازه حدود نود متر و کف و دیوارش سیمانی بود؛ ولی وقتی کار ما گرفت تمام این مغازه را سرامیک کردیم.

از شروعی سخت تا سوددهی

ما با دو دستگاه میوه‌خشک‌کن کار را شروع کردیم و انجام کار برای ما خیلی سخت بود. اما به امید خدا کار را ادامه و گسترش دادیم و هنوز هم در حال گسترش کارمان هستیم. خط تولید میوه خشک، هم برای خود ما و هم برای باغداران منطقه مزیت مهمی داشت و آن این بود که میوه‌هایمان دیگر هدر نمی‌رفت.

حتی با فرآوری میوه‌ها، به رونق باغداری منطقه هم کمک فراوانی کرده‌ایم. ما از باغداران منطقه خرید می‌کنیم؛ یعنی آن‌ها خودشان مستقیم میوه باغ خود را می‌فروشند و نیز دیگر مثل قبل میوه‌هایشان اسراف نمی‌شود.

خرید ما از آنان غیر از این که از نظر اقتصادی برایشان سود دارد، همچنین باعث شده است تا با انگیزه بیشتری به باغ خود رسیدگی و میوه خوب تولید کنند و ما هم بتوانیم آن میوه‌ها را خرید کنیم. البته ما برای افزایش انگیزه و کارایی باغداران زحمت‌کش، میوه‌ها را تا حد ممکن بالاتر از قیمتی که فکرش را می‌کنند می‌خریم!

فرآوری میو‌ه‌ها بهترین راهکار

گاهی مردم از میوه‌هایی که خارج از فصل تولید شده‌اند استقبال خوبی نمی‌‌کنند و همین امر باعث اشباع بازار و کاهش قیمت آن‌ها می‌شود که یک نتیجه‌اش دلسردی باغدار است. در این شرایط، فرآوری میوه‌ها بهترین راهکار برای نگهداری و حفظ آن‌هاست.

برای نمونه، ما سیب‌هایی را که از باغ خودمان به دست می‌آید به پنج روش فرآوری می‌کنیم و تلاش می‌کنیم میزان اتلاف و هدر رفتن این میوه به صفر برسد:

1. چیپس سیب
2. دمنوش سیب
3. شیره سیب
4. سرکه سیب
5. مربای سیب

صادرات میوه تازه و خشک، فرصتی دیگر

در کشور ایران از نظر چهارفصل بودن و تنوع میوه‌ها، فرصت خوبی برای صادرات این محصولات وجود دارد؛ و البته با حمایت دولت، صادرات میوه تازه و میوه خشک می‌تواند به باغداری رونق بدهد و شرایط مطلوب گذشته را برگرداند و نیز ارز قابل‌توجهی به کشور وارد شود. همچنین نیاز کشورهای همسایه برای این محصولات، خود دلیل دیگری برای صادرات و حمایت از آن است.

اکنون ما برای دو نفر شغل مستقیم ایجاد کرده‌ایم؛ ولی می‌خواهیم با توسعه فعالیت، زمینه اشتغال را برای جوانان مستعد ایرانی فراهم کنیم. ما از روز اول هدف‌گذاری کرده‌ایم که به امید خدا بهترین تولیدکننده و صادرکننده کشور شویم و برای رسیدن به آن، لحظه‌ای هم مردد نمی‌شویم. شاید اگر مردم هم به یاری تولیدکننده‌ها بیایند و بازارشان را گرم کنند، روزی از راه برسد که همه انسان‌ها به درآمد دلخواهشان برسند و دغدغه‌ای برای امرار معاش نداشته باشند.

تنوع میوه خشک در باسلام آن قدر زیاد است که احتمالاً چند ساعتی در راسته میوه خشک چرخ بزنید. برای اینکه در بازار باسلام گم نشوید و راحت به راسته میوه خشک بروید، از نشانی زیر استفاده کنید: