محدودیت ۲۰ درصدی هزینه‌ بسته‌بندی. چرا؟

همان‌طور که احتمالا خبر دارید، در به‌روزرسانی اپ به نسخه ۱.۱۴، یک محدودیت به قسمت ثبت رسید پستی اضافه شد. اگر جزء غرفه‌داران باسلام باشید حتما می‌دانید که غرفه‌داران باسلام وقتی سفارشی را برای مشتری‌شان ارسال می‌کنند، هزینه پست را پرداخت می‌کنند. ولی از آنجا که هزینه ارسال محصولات به عهده مشتری است، باسلام این هزینه را در هنگام تسویه به غرفه‌دارانش برمی‌گرداند. سند هر غرفه‌دار برای اینکه چقدر برای ارسال‌هایش هزینه کرده، همان رسیدهایی است که پس از سفارش‌ها در اپ غرفه من ثبت می‌کند.

هزینه بسته‌بندی پستی، بخشی از هزینه ارسال

هزینه بسته‌بندی پستی نیز بخشی از هزینه ارسال محصول است و طبیعتا طبق مقررات باسلام از ابتدا تا کنون به عهده مشتری بوده است و البته باسلام همیشه تخفیف‌های متنوعی برای این هزینه به مشتری می‌داده است. ولی مشکل از آنجا شروع می‌شود که غرفه‌دار هیچ سند مالی قابل قبولی برای مبلغی که برای بسته‌بندی پستی پرداخت کرده، در اختیار ندارد؛ چون اداره پست بابت پاکت‌های پستی رسید نمی‌دهد و هزینه این پاکت‌ها در رسید پستی نیز لحاظ نمی‌شود. هزینه بسته‌بندی پستی معمولا ناچیز است ولی گاهی تا ۲۰ درصد هزینه ارسال، افزایش پیدا می‌کند و همین رقم‌های کوچک، در مقیاس فروش بالا قابل توجه می‌شود و غرفه‌دار نمی‌تواند و نباید متحمل این هزینه شود.

از آنجا که غرفه‌دار نمی‌توانست برای هزینه بسته‌بندی پستی، رسید ارائه کند، باسلام با بررسی تاریخچه ارسال‌ها و هزینه‌های ارسال در باسلام، به این نتیجه رسید که قریب به اتفاق هزینه‌های بسته‌بندی پستی کمتر از ۲۰ درصد هزینه ارسال محصول هستند. مثلا اگر کالایی با ۷ هزار تومان ارسال می‌شود، معمولا یک پاکت پستی ۱۵۰۰ تومانی برایش استفاده می‌شود. بر همین اساس، اگر احیانا غرفه‌داری برای هزینه بسته‌بندی‌اش مبلغی بیش از ۲۰ درصد هزینه ارسال ثبت می‌کرد، از طرف تیم مالی با او تماس گرفته می‌شد تا روشن شود علت هزینه اضافی چه بوده است. در بسیاری موارد، هزینه‌های اضافی قابل قبول نبودند و مثلا در برخی موارد حتی هزینه تاکسی از کارگاه تا اداره پست نیز در این بخش ثبت شده بود!

در به‌روزرسانی اخیر اپ غرفه من، این فرایند به صورت اتوماتیک در آمد تا هزینه‌های مازاد بر ۲۰ درصد از ابتدا قابل درج در رسید پستی نباشد. تصور ما این بود که این محدودیت، فقط جلو ثبت‌های نادرست را می‌گیرد، ولی این طور نبود و چند مورد خطای واقعی داشتیم که حق با غرفه‌دار بود. یعنی محصول او واقعا برای سالم رسیدن به مقصد، نیازمند بسته‌بندی ویژه‌ای بود که بیشتر از ۲۰ درصد هزینه ارسال می‌شد. بنابراین، این راه حل نیز اگرچه فعلا به صورت دستی قابل اصلاح است، ولی در تعداد بالا به مشکل جدی برخورد خواهد کرد.

چالش بسته‌بندی‌های پستی گران‌قیمت

با این چند مقدمه که ۱) هزینه ارسال به عهده مشتری است و غرفه‌دار تعهدی در قبال هزینه ارسال ندارد، ۲) هزینه بسته‌بندی پستی بخشی از هزینه ارسال است، ۳) الگورتیم محاسبه هزینه در پست دقیق نیست و اداره پست نیز api رسمی برای محاسبه این هزینه در وبسایت‌های دیگر ندارد و اینکه ۴) برخی از محصولات واقعا نیازمند بسته‌بندی پستی ویژه هستند که گران‌تر از ۲۰ درصد هزینه ارسال می‌شوند، ما چند راه حل پیش رویمان داشتیم:

• ادامه دادن تعهد هزینه ۲۰ درصدی توسط باسلام: این راه حل مستلزم متضرر شدن غرفه‌دارانی است که محصولشان نیازمند بسته‌بندی پستی گران‌قیمت است.
• حذف محدودیت ۲۰ درصدی: باعث ثبت هزینه‌های غیر واقعی خواهد شد که نظارت بر آن‌ها در مقیاس چند هزار غرفه‌، عملا ناممکن و پرخطا خواهد بود.
• اجبار غرفه‌دار به فراهم کردن رسید برای ثبت این هزینه: باعث به سختی افتادن غرفه‌دار خواهد شد؛ مخصوصا که پست چنین رسیدی صادر نمی‌کند.
• خارج کردن هزینه بسته‌بندی پستی از هزینه ارسال و اضافه شدنش به قیمت محصول (این راه حل پیشنهادی ماست که در ادامه توضیح خواهم داد).

راه حل: حذف هزینه بسته‌بندی از هزینه ارسال و اضافه شدنش به قیمت محصول

آخرین راه حلی که به نظر می‌رسد می‌تواند جلو ضرر غرفه‌دار را بگیرد و در عین حال باعث شلختگی و خطای زیاد در سیستم باسلام نشود، این است که هزینه بسته‌بندی به جای لحاظ شدن در هزینه ارسال، در هزینه تمام‌شده خود محصول لحاظ شود. چون به هر حال، هزینه ارسال (اعم از هزینه پست و هزینه بسته‌بندی پستی) به عهده مشتری بود، حالا ما این هزینه را از هزینه ارسال حذف می‌کنیم و در عوض، غرفه‌داران می‌توانند این هزینه را به قیمت تمام‌شده محصولشان اضافه کنند و مشتری هنگام خرید محصول، این هزینه را پرداخت کند. با چنین تغییری، دیگر نیاز نخواهد بود که غرفه‌دار برای پرداخت هزینه بسته‌بندی‌اش به باسلام سندی ارائه کند؛ چون این هزینه را مستقیما از خود مشتری دریافت کرده است.

این تغییر، یک فایده دیگر هم خواهد داشت؛ آن هم اینکه مشتری درباره هزینه‌ بسته‌بندی پستی سفارشش مطلع خواهد شد و اجازه خواهد داشت که در این باره تصمیم بگیرد. غرفه‌داری که محصول ویژه‌ای دارد می‌تواند در بخش توضیحات محصول اضافه کند که این محصول به دلایل شرایط ویژه، هزینه بسته‌بندی پستی بیشتری دارد و این هزینه در قیمت محصول لحاظ شده است. این تغییر البته هنوز نهایی نشده و در اپ غرفه من اجرا نشده است ولی به سمت این تغییر در حال حرکتیم و البته حتما در زمان انجام این تغییر، به شما اطلاع‌رسانی خواهد شد. ولی به هر حال، کم‌خطاترین شیوه‌ای است که تا امروز می‌توانیم اجرا کنیم. امید ما این است که در آینده، پیچیدگی‌های هزینه ارسال را کمتر کنیم.

چشم‌انداز هزینه ارسال در آینده باسلام

هزینه ارسال یکی از موضوعات پرچالش در خرید و فروش اینترنتی است. الگورتیم محاسبه هزینه پست، الگورتیم پیچیده‌ای است که به طور کامل امکان پیاده‌سازی در باسلام ندارد و همیشه چند درصد خطا دارد. از طرفی ارسال همه محصولات با پست امکان‌پذیر نیست. گزینه‌های پیش روی مشتری و غرفه‌دار برای ارسال پستی محدود است و فقط با پست سفارشی و پیشتاز، همه نیازهای آن‌ها برآورده نمی‌شود و چالش‌های متعدد دیگر که باید به مرور برای تک‌تک آن‌ها راه پیدا کرد.

باسلام در سال ۹۷، گزینه‌های ارسال غیر پستی را نیز به مشتری و غرفه‌دار ارائه خواهد کرد. با این تغییر، غرفه‌داران می‌توانند گزینه‌های باربری، تحویل در محل، ارسال با پیک و… را نیز به عنوان گزینه‌های ارسال هر محصول خود انتخاب کنند. ولی همه آن‌ها نیز به چالش الگوریتم محاسبه قیمت مواجه خواهند بود؛ چون استاندارد یکسانی برای محاسبه آن‌ها وجود ندارد و شرکت‌های مختلف و سامانه‌های مختلف حمل و نقل، هر کدام به شیوه‌ای متفاوت هزینه دریافت می‌کند.

بر اساس این چالش‌ها، احتمالا چشم‌انداز هزینه ارسال در باسلام، آزادسازی و واگذاری آن به خود غرفه‌داران خواهد بود. یعنی غرفه‌داران درباره هزینه ارسال محصول خود تصمیم خواهند گرفت و آن را با شفافیت کامل به اطلاع مشتری خواهند رساند و مشتری‌ها خودشان تصمیم خواهند گرفت که هزینه ارسال کدام غرفه بصرفه‌تر است؛ همان‌طور که امروز نیز قیمت‌گذاری خود محصولات در اختیار غرفه‌داران است و انتخاب و کنشگری مشتریان است که منطق قیمت‌گذاری را مشخص می‌کند.

نظر شما چیست؟ بهینه‌ترین، بصرفه‌ترین و منطقی‌ترین شیوه هزینه ارسال در یک بازار مردمی چند هزار نفره چیست؟ شما چه فکر می‌کنید؟ پیشنهاد‌های شاهکار و خلاقانه خود را با ما در میان بگذارید تا به کمک شما بازار را از دوست‌داشتنی‌تر و دلچسب‌تر کنیم.