هرچه برنج سالم‌تر بوده و شکستگی کمتری داشته باشد، بازارپسندتر است. در کنار این‌ها ملاک‌هایی همچون پخت مجلسی، میزان قدکشیدن برنج و قیمت مناسب نیز اهمیت دارند. برنج شیرودی صاحب تمام این امتیازهاست و سهم بزرگی در تأمین برنج مجالس، خانواده‌ها، رستوران‌ها و ادارات دارد.
در این یادداشت درباره برنج شیرودی و ویژگی‌هایش نوشته‌ایم:
فهرست:
برنج شیرودی از کجا آمده؟
این برنج در سال ۱۳۶۹ در یک آزمایشگاه متولد شد. برای این کار پژوهشگران و دانشمندان فعال در حوزه برنج دو رقم برنج خزر و دیلمانی را با هم پیوند دادند. برنج اولی (خزر) پرمحصول بود و مقاومت خوبی در برابر بیماری بلاست داشت و برنج دومی (دیلمانی) خوش‌پخت و با کیفیت بود. حاصل این پیوند یک برنج پرمحصول با کیفیت به نام برنج شیرودی بود.
پس از انجام آزمایش‌های متعدد، سرانجام در سال ۱۳۸۱ این برنج در چهار شهر رامسر، تنکابن، نوشهر و بابل بطور آزمایشی کاشته شد. نتیجه فوق‌العاده بود: برنج شیرودی نسبت به گونه‌های دیلمانی طارم و ندا که در این شهرها کاشته می‌شدند، عملکرد بهتری داشت و مورد استقبال کشاورزان قرار گرفت.
دلیل نامگذاری برنج شیرودی چیست؟
نام این برنج به یاد شهید «علی‌اکبر شیرودی» قهرمان بزرگ و خلبان پرآوازه مازندرانی، انتخاب شده است. برای این برنج نام‌های تجاری دیگری نیز وجود دارد: از جمله استخوانی شیرودی، برنج مجلسی، برنج طارم درباری و برنج سلطانی.
ظاهر برنج شیرودی چگونه است؟
رنگ دانه این برنج سفید و تا حدی کدر است، اما رنگ شلتوک آن کاهی است. شکل ظاهری آن شبیه به برنج طارم هاشمی است و معمولا یکدست بوده و خرده‌برنج ندارد.
به دلیل همین شباهت گاهی ممکن است این برنج را به نام طارم هاشمی بهتان بفروشند. برای تشخیص برنج شیرودی از طارم هاشمی خوب است بدانید که عطر و بوی این برنج از طارم هاشمی کمتر است و طول دانه خام طارم هاشمی از برنج شیرودی بلندتر است.
البته این روش هم خیلی کارساز نیست چون تازگی‌ها برخی مقداری آرد برنج طارم هاشمی را روی برنج شیرودی می‌پاشند تا عطر و بوی این برنج را بگیرد! پس انگار در حال حاضر تنها راه این است که برنج‌تان را از جای مطمئنی بخرید.
آیا برنج شیرودی واقعا تراریخته است؟
برنج شیرودی با هدف بازدهی بالاتر در تولید و افزایش مقاومت محصول در برابر آفت‌ها تولید شده است. دانه‌های این برنج برخلاف دانه‌های برنج‌های طبیعی معمولا هم‌شکل و هم‌اندازه هستند و نسبت به برنج‌های ارگانیک کشیده‌تر و باریک‌ترند.
اگرچه برخی اصرار دارند برنج شیرودی را صرفا یک برنج اصلاح‌نژاد‌شده بنامند و نامی از تراریخته‌بودنش به میان نیاورند، اما عده‌ای دیگر این نوع برنج را در دسته تراریخته جای می‌دهند و نسبت به خطرات و تبعات مصرف آن هشدار می‌دهند.
[post id=31480]
برنج شیرودی چه ویژگی‌هایی دارد؟
برنج شیرودی در برابر آفت‌ها مقاوم است و کیفیت پخت بالایی دارد. به علاوه پرمحصول بوده و به‌صرفه و اقتصادی است. در ادامه با برخی از این ویژگی‌ها بیشتر آشنا می‌شویم:
۱. برنج شیرودی کیفیت پخت بالایی دارد
برنج شیرودی در آزمایش‌های کیفیت پخت، در مقایسه با سایر انواع برنج، کارنامه‌ی خوبی از خود به جا گذاشته است. درجه حرارت ژلاتینه‌شدن این برنج ۵، درصد آمیلوزش ۲۳ و غلظت ژل آن ۸۲.۵۰ است. در نتیجه می‌توان گفت برنج شیرودی پس از برنج طارم، برنج هاشمی، برنج فجر و برنج علی کاظمی بهترین کیفیت پخت را دارد.
۲. برنج شیرودی به آفت‌ها مقاوم است
در آزمایش‌های آفات، برنج شیرودی در مقابل بیماری بلاست مقاوم، در برابر بیماری شیت‌بلاست نیمه‌حساس و در مواجهه با آفت کرم ساقه‌خوار محتمل ارزیابی شده است. بنابراین به هنگام کشت این محصول برای مبارزه با آفات از سم استفاده نمی‌شود.
۳. برنج شیرودی قدِ بلند و کشیده‌ای دارد
طول دانه برنج شیرودی قبل از پخت ۸.۱۸ است و بعد از پخت به ۱۲.۴۸ می‌رسد. به همین خاطر برای پخت مجلسی بسیار مناسب است.
۴. برنج شیرودی پرمحصول است
برنج شیرودی برای رسیدن به زمان برداشت به ۱۰۴ روز زمان نیاز دارد. زمان کشت آن اواخر اردیبهشت و برداشت آن در اوایل شهریور است. به طور میانگین در هر خوشه این برنج ۱۲۷ دانه سالم و ۶ دانه پوک وجود دارد که نسبت به سایر برنج‌ها آمار بسیار خوبی است. برنج شیرودی در هر هکتار به صورت میانگین ۸ تن محصول می‌دهد و از این لحاظ بعد از برنج خزر و فجر در رتبه سوم قرار می‌گیرد.
۵. برنج شیرودی در زمین‌های کوهستانی کشت می‌شود
این برنج دیررس در مناطق سرد و کوهستانی کشت می‌شود و این یعنی حتی در زمین‌های کم‌کیفیت و فقیر نیز می‌تواند به‌عمل بیاید و همچنان کیفیت مطلوب خود را حفظ کند.
۶. برنج شیرودی طبع سردی دارد
برنج شیرودی نیز مانند برنج فجر و بقیه برنج‌های دستکاری‌شده طبع سردی دارد.
۷. برنج شیرودی از لحاظ اقتصادی به‌صرفه است
اگر یادتان باشد چند خط بالاتر گفتیم که عطر، طعم، پرمحصول‌بودن یا کم‌محصول‌بودن برنج و … در تعیین قیمت آن موثر است. برنج شیرودی به دلیل پرمحصول‌بودن و داشتن عطر و بوی کمتر نسبت به برنج‌های محلی، قیمت پایین‌تر و مناسب‌تری دارد. اما هیچ‌گاه این برنج را با برنج‌های خارجی مقایسه نکنید، چون برنج شیرودی نسبت به برنج‌های خارجی کیفیت بسیار بالاتری دارد.
۸. برنج شیرودی به انبارمانی احتیاج دارد
مصرف‌کنندگان حرفه‌ای برنج می‌دانند که خصوصیات پخت برنج در طی انبارمانی تغییر می‌کند. این تغییرات که گاهی از آن با نام «رسیدن» نیز یاد می‌شود، خصوصیات پخت برنج را بهبود می‌بخشد. فرایند انبارمانی معمولا بین ۳ تا ۶ ماه طول می‌کشد.
برنج شیرودی نیز برای این‌که عطر و طعم مطلوب‌تری پیدا کند، به انبارمانی احتیاج دارد. در واقع هر چه برنج شیرودی را بیشتر در این فرایند نگه دارید، کیفیت و طعم آن بهتر می‌شود.
سوالات متداول درباره برنج شیرودی
اگرچه برخی اصرار دارند برنج شیرودی را صرفا یک برنج اصلاح‌نژاد‌شده بنامند و نامی از تراریخته‌بودنش به میان نیاورند، اما عده‌ای دیگر این نوع برنج را در دسته تراریخته جای می‌دهند و نسبت به خطرات و تبعات مصرف آن هشدار می‌دهند.
برنج شیرودی در برابر آفت‌ها مقاوم است و کیفیت پخت بالایی دارد. به علاوه پرمحصول بوده و به لحاظ اقتصادی به‌صرفه است.
نام این برنج به یاد شهید «علی‌اکبر شیرودی» قهرمان بزرگ و خلبان پرآوازه مازندرانی، انتخاب شده است.
