صدرالمتألهین شیرازی بلند آواز ه و مؤسس حکمتی جامع مکاتب پیش از خود و به پایۀ بالایی همساز با معارف وحیانی اسلام است.حکمت ایشان مباحث گستردۀ خدا شناسی، هستی شناسی، انسان شناسی و فرجام شناسی را با عمق و دقت بسیار کاوید و از رهگذر تلاش ها و تحقیقات و تبعیت کامل از دستورات دین، به کشف و اثبات معارف بلندی نایل گشت. بخشی از مباحث ایشان به معرفت، احکام و احوال آن اختصاص یافته است. او در سخنان خود در این موضوع، که با حوزه های پیشگفته ارتباط متقابل دارد، آرا و نظرات مختلف دیگران را به تفصیل ذکر و بررسی و گاه نقد و سپس نظر خویش را تبیین، اثبات و از آن دفاع کرده است. صدرا نظام معرفت شناسی خویش ا با تکیه بر اندوخته های حمکت اسلامی پیش از خود و با ارائه نظریات بدیع و گاه با نقد های مفصل بر دیدگاه های پیشینیان شکل داد.ایشان اثری ویژه و مستقل را به این موضوع اختصاص نداد، اما مبانی معرفت شناختی خود را آنچنان در آثار گوناگون خود و در مسیر اثبات نظرات مختلف حکمی، عرفانی و دینی به کار برد که حاکی از انسجام ساختار و نظم سازمان معرفت شناسی وی دارد که این معنا با نظری کوتاه بر نظریات نو و گاه نقدهای مبسوط و مبنایی او بر دیگران روشن تر می شود