کتاب حاضر شامل نوزده مقاله از دکتر شیرین بیانی است که یا به مناسبت‌های گوناگون بر قلم آمده‌اند و یا به گونهٔ سخنرانی در همایش‌های بین‌المللی ایراد گردیده‌اند و همهٔ آنها در مجلات معتبر تاریخی-ادبی و یا در یادنامه‌ها به چاپ رسیده.اند. اولین این سلسله مقاله‌ها مربوط به جشن مهرگان است که نماد برداشت محصول و شگون و باروری است و آخرین آنها دربارهٔ «زندگی‌نامهٔ ملکزاده بیانی» بانویی فرهیخته است که جزء زنان شهیر تاریخ معاصر ایران به شمار می‌آید و سپس سیری گذرا در تاریخچهٔ هنر نقاشی ایران در دوران اسلامی. جشن مهرگان یکی از دو عید بزرگ ایران باستان، کاسی‌ها نیروی برتر زاگرس در عهد کهن، جایگاه زن در عیلام عهد کهن، آناهیتا و آتوسا دو بانوی آسمانی و زمینی ایران باستان، نظری بر روابط سیاسی فرهنگی و تمدنی ایران و یونان در عهد هخامنشی، خیام و یاد ایران باستان، دنیای مغول در تاریخ ایران، جایگاه زن در دستگاه خلافت عباسی و نقش ایرانیان در این جایگاه از دیگر مقالات کتاب هستند.