موضوع اصلی این کتاب اندیشه باطنی به معنای توجه به روح معارف دین است که نقطه مقابل اخباری گری اهل ظاهر بوده است. آغاز و پایان دین گنوسی خدای ناشناخته ای است که اساسا شناختنی نیست. چون نسبت به هر چیز شناخته شده ای «دیگر» است. با این حال این خدا موضوع شناخت است و خودش درخواست می کند که او را بشناسند. با این که هرگونه توصیفی در مسیر تعریف او شکست می‌خورد٬ پیام گنوسی با بیان گنوسی در دعاهای گنوسی به خوبی او را می‌شناساند. شناخت خدا شناخت قدرت بی پایان اوست. (بخشی از کتاب کیش گنوسی٬ فصل یازدهم٬ صفحه 488-489) جماعتی از متدینین به مسیحیت در دوره‌ های مختلف هرکدام بر سر حقانیت تفسیری که از کتاب مقدس و متون دینی داشته اند با یکدیگر و بر همین اساس نیز با غیر، مواجهه کرده اند و به همین دلیل اهمیت سیاسی و تاریخی به دست آورده اند. بر این اساس باطنی گری را می‌توان پیش از هر چیزی یک روش تحقیق در نظر گرفت که نه به دینی (مسیحیت) نه به فرقه‌ای (مانی، والنتین و غیره) و نه به جهتی (شرق ایرانی یا غرب یونانی) ...