در فصل‌های پنج‌گانه این پژوهش به مطلب درپی اشاره شده است: فصل نخست درباره تاریخ آموزش و پرورش در آیین زرتشت است. در فصل دوم به تاریخ آموزش و پرورش در عصر مادها نظر شده است. فصل سوم به بازوبسط تاریخ آموزش و پرورش در عصر هخامنشیان پرداخته است. در فصل چهارم سخن بر سر تاریخ آموزش و پرورش در عصر سلوکیان و اشکانیان است. تاریخ آموزش و پرورش ایران عصر ساسانیان در فصل پنجم واکاوی شده است. از آنجا که آموزش و پرورش نمی‌تواند گسسته از تحولات اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی بازکاوی شود، در هر فصل اندکی به این‌دست تحولات اشاره شده است. نگارنده در فرایند تحقیق و تحریر این اثر، ضمن استفاده از آنچه دیگران در این حوزه نگاشته‌اند، کوشیده است از آثار و منابع دست اول و معتبر استفاده کند. نیز وی پاییده است در این اثر به ایرانی‌گرایی تن ندهد و از گرفتار شدن در ورطه تعصبات ملی و تاریخی تن زند.