کتاب «قمار عاشقانه» به شرح زندگانی و سلوک معنوی و عاشقانه بحث برانگیز مولانا می پردازد. این کتاب توسط عبدالکریم سروش به نگارش در آمده و نشر "صراط" نیز آن را منتشر کرده است. سروش با دیدگاه انتقادی و تحلیل گرانه خود سعی کرده است در این کتاب زندگی مولانا و مراتب معرفتی که او در زندگانی خود سپری کرده است را در مقابل خوانندگان این کتاب تشریح کند. آن چنان که نویسنده «زاهد با ترس» و «سجاده نشین باوقار» و «شیخ زیرک» و «مرده گریان» و «شمع جمع منبلان» قصه را پس از «طلوع شمس عشق» در «افق اقبالش»، «زنده ای خندان»، «عاشقی پران»، «یوسفی یوسف زاینده» و «آفتابی بی سایه» وصف می کند و او را به توصیف خود مولانا قمارباز عاشق می خواند.