ظهور دین اسلام ، با اعلام جاودانگی آن و پایان یافتن دفتر نبوت توام بوده است . مسلمانان همواره ختم نبوت را امر واقع شده تلقی کردهاند . هیچ گاه برای آنها این مساله مطرح نبوده که پس از حضرت محمد ( ص ) پیغمبر دیگری خواهد آمد یا نه ؟ چه ، قرآن کریم با صراحت ، پایان یافتن نبوت را اعلام و پیغمبر بارها آن را تکرار کرده است . در میان مسلمین اندیشه ظهور پیغمبر دیگر ، مانند انکار یگانگی خدا یا انکار قیامت ، با ایمان به اسلام همواره ناسازگار شناخته شده است . تلاش و کوششی که در میان دانشمندان اسلامی در این زمینه به عمل آمده است ، تنها در این جهت بوده که میخواستهاند به عمق این اندیشه پی ببرند و راز ختم نبوت را کشف کنند .این کتاب تلاشیست در همین زمینه که استاد مطهری انجام داده اند. کتاب در اصل مقاله‌ای بوده است به قلم استاد شهید مطهری که در سال 1347 هجری شمسی در کتاب محمد(ص) خاتم پیامبران ـ که از سوی موسسه حسینیه ارشاد و زیر نظر آن شهید منتشر شد ـ به چاپ رسید و پس از آن و در زمان حیات استاد نیز به صورت رساله‌ای کوچک انتشار یافت. مباحث این کتاب با کتاب «خاتمیت» همپوشانی دارد و هردو یک هدف را دنبال می‌کنند. عناوین مباحث طرح شده در این کتاب عبارتند از: راز ختم نبوت، جبر تاریخ، نیازمندیها، مقتضیات زمان، تحرک و انعطاف، اجتهاد.