شاقول یک وسیله ای است که توسط ابوریحان بیرونی ساخته شده و نحوه استفاده آن به این صورت می باشد که، قطعه مربعی شکل انتهای شاقول را که در اصطلاح بنایی به آن ترکی می گویند به صورتی که نخ متصل به گوی فلزی عمود بر زمین باشد بر سطح مورد نظر چسبانده و با استفاده از آن عمود بودن سطح مورد نظر را تعیین می کنند. شاقول بنایی یکی از وسایل بسیار مهم و ضروری در بنایی و ساخت و ساز می باشد و در زمان دیوار چینی و ساخت مورد استفاده قرار می گیرد. این ابزار، در بنایی بسیار کاربردی می باشد و برای تشخیص عمود بودن سطوح و دیوارچینی ها مورد استفاده قرار می گیرد. این وسیله از یک گوی فلزی مخروطی شکل، یک ریسمان یا نخ و یک قطعه مربع شکل یا ترکی که در وسط آن سوراخی وجود دارد که نخ شاقول از آن رد می شود تشکیل شده است. در انتهای گوی فلزی مخروطی یک عدد پیچ و مهره سوراخ دار وجود دارد و ریسمان شاقول را از آن عبور می دهند و وزن این گوی برابر 300 گرم می باشد.