از هر انگشت بعضی از آفریده‌های خدا یک هنر می‌بارد! مثل گاو که همه اجزایش، از شیر گرفته تا پوست و گوشت و شاخ قابل استفاده‌اند، یا مثل مرغ که هم گوشت لذیذی دارد و هم تخم‌مرغ‌هایش به کار می‌آیند، یا مثل زنبور عسل که هزارجور فایده دارد و موضوع اصلی این یادداشت است.
خیلی‌ها فکر می‌کنند تنها فایدههای زنبور عسل درست‌کردن عسل و موم و ژل رویال (و نیش‌زدن!) است، در حالی که سرتاپای این موجود دوست‌داشتنی را فایده فراگرفته و عسل و موم تنها بخشی از فرآورده‌های این حشره پرکار هستند.
فهرست:
در این مقاله با انواع فرآورده‌های زنبور عسل و خواص آن‌ها برای سلامتی بیشتر آشنا می‌شویم.
«فرآورده‌های زنبور عسل» یعنی چه؟
همان‌طور که از تیتر پیداست، تولیدات زنبور عسل یک نام باکلاس برای خودشان دارند:«فرآورده‌های زنبور عسل»! اما چرا به این محصولات «فرآورده» می‌گویند و اصولا فرآورده زنبور عسل یعنی چه؟
فرآورده‌های زنبور عسل، به زبان خودمانی، یعنی هر چیزی که زنبور عسل تولید می‌کند. می‌خواهد عسل باشد یا موم یا بره‌موم یا گرده‌گل یا ژل رویال یا حتی زهر. علت نامیدن این محصولات به «فرآورده» هم علت ساده‌ای دارد: بدن زنبور عسل دقیقا مثل یک کارخانه است و از یک منبع مشخص محصولات متنوعی را «فرآوری» می‌کند. به همین خاطر بعضی‌ها دوست دارند این تولیدات را (مثل تولیدات کارخانه‌ها) فرآورده بنامند.
با انواع فرآورده‌های زنبور عسل آشنا شوید
زنبور عسل به طور کلی شش فرآورده اصلی تولید می‌کند که عبارتند از: عسل، موم، بره‌موم، ژل رویال، گرده‌گل و زهر. در ادامه با هر کدام از این محصولات و خواص آن‌ها بیشتر آشنا می‌شویم:
۱. عسل و عسلک
وقتی از زنبورِ «عسل» حرف می‌زنیم، قاعدتا قبل از هر محصول دیگری باید سراغ عسل برویم. عسل سلبریتی‌ترین و مشهورترین فرآورده زنبور است و تا دلتان بخواهد فایده و خاصیت دارد.
مهمترین فایدههای عسل برای سلامتی این‌ها هستند: درمان سرفه و و گلودرد و سرماخوردگی (که احتمالا معرف حضور همه است!)، تسکین سوختگی‌های سطحی، کمک به سلامت قلب، پیشگیری از سرطان، بهبود رفلاکس معده، افزایش انرژی بدن، کمک به کاهش وزن، از بین‌بردن حالت تهوع، درمان خشکی پوست و ….
حالا که حرف از عسل شد، خوب است درباره عسلک هم کمی توضیح بدهیم: عسلک در واقع همان عسل خودمان است، منتها یک تفاوت مهم با آن دارد: زنبور برای تولید این محصول، به شکل مستقیم از شهد گل تغذیه نمی‌کند، بلکه شیره تولیدشده توسط سایر حشرات (مثل شته‌ها، زنجرک‌ها و …) را می‌خورد.
عسلک هم مثل عسل خواص فوق‌العاده‌ای برای سلامتی دارد که از باب نمونه می‌توان به این‌ها اشاره کرد: جلوگیری از سرطان، درمان ضعف عضلانی، تأمین انرژی مورد نیاز بدن، بهبود گردش خون و …
۲. موم
موم همان خانه‌های شش‌ضلعی مرتب و منظمی هستند که زنبورها با هزارجور زحمت آن‌ها را می‌سازند. برخی تحقیقات می‌گویند: زنبور‌های بیچاره برای تولید هر نیم‌کیلو موم باید ۲۵۰ کیلومتر پرواز کنند و ۲کیلوگرم عسل را برای ساختنش خرج کنند!
به همین‌خاطر برخی زنبورداران دلسوز که طاقت سختی‌کشیدن این حشرات دوست‌داشتنی را ندارند(!) برایشان موم مصنوعی درست می‌کنند. البته این کار به خودی خود اشکالی ندارد اما مشکل از جایی شروع می‌شود که این فروشنده‌های دلسوز همین موم‌های مصنوعی را به جای موم طبیعی به خریداران قالب می‌کنند. خلاصه حواستان باشد!
از خواص موم هم هر چه بگوییم کم گفته‌ایم: از خواص ضدباکتریایی گرفته تا خواص ضدقارچی و درمان تنگی نفس و تسکین رماتیسم و پیشگیری از سرطان و هزارجور فایده ریز و درشت دیگر.
[post id=32405]
۳. بره موم
بره موم برخلاف اسمش هیچ ربطی به بره و گوسفند و … ندارد! بلکه یک‌جور ماده شبیه به موم است که زنبورها از آن برای پوشاندن درزهای کندوهایشان استفاده می‌کنند. به علاوه برخی از پژوهش‌ها نشان داده‌اند که این ماده می‌تواند از ابتلای زنبورها به بیماری‌های مختلف جلوگیری کند.
بره موم هم مثل موم خواص زیادی برای سلامتی دارد که می‌توان به عنوان مثال به این‌ها اشاره کرد: درمان سرماخوردگی، تسکین زخم و جراحات (به خاطر خاصیت بی‌حس‌کنندگی)، تنظیم سیستم ایمنی، کمک به درمان بیماری‌های عفونی و …
۴. ژل رویال
ژل رویال هزار جور اسم دارد: از ژل سلطنتی گرفته تا شاه انگبین و رویال‌ژل و ژل زنبورعسل. اما آن‌چه این ماده ژلاتینی و چسبناک را سر زبان‌ها انداخته این‌ها نیست، بلکه خواص فوق‌العاده‌اش است.
ژل رویال همان خوراکی‌ای است که بچه‌زنبورها در سه روز اول زندگی‌شان و ملکه در تمام عمر طولانی‌اش آن را می‌خورد. در واقع راز جوان‌ماندن و تکان‌نخوردن زنبور ملکه هم در مصرف مداوم همین خوراکی نهفته است!
از خواص ژل رویال زیاد گفته‌اند و زیاد شنیده‌اید، اما مرور بعضی از آن‌ها خالی از لطف نیست. از جمله: کمک به درمان بیماری‌های عصبی مثل آلزایمر و پارکینسون، کنترل فشار خون، جلوگیری از دیابت، کمک به درمان ناباروری در زنان و مردان، کمک به بهترگذراندن دوره یائسگی و … .
[post id=31730]
۵. گرده گل
پولن (pollen) یا همان گرده‌گلِ خودمان، در واقع سلول‌های نر گیاهانی هستند که به بدن زنبورها می‌چسبند. تخمین‌ها می‌گویند هر زنبور عسل به طور متوسط می‌تواند در هر پرواز ۲۰ میلی‌گرم گرده گل تولید کند. این مواد غذایی علاوه بر این‌که به رشد لاروها کمک می‌کند، برای سلامتی انسان نیز خواص فراونی دارد.
برخی از مهمترین فایدههای این خوراکی عبارتند از: کمک به درمان آنمی (کم‌خونی)، بهبود افسردگی، ، کاهش کلسترول و چربی خون، تقویت عملکرد کبد، تسکین زخم‌ها و جراحات و … .
[post id=23694]
۶. زهر
هرچه خاطره‌ی بد از نیش زنبور دارید، بریزید دور! نیش زنبور علی‌رغم دردناک بودنش، چنان فوایدی برای سلامتی دارد که آدم به سرش می‌زند برود چندتا زنبور را عصبانی کند تا نیشش بزنند! (شوخی کردیم! لطفا هرگز این کار را نکنید.)
برای تولید هر گرم ماده خشک زهر به زهر ۱۰۰۰۰ زنبور عسل احتیاج است، اما خب از همین یک گرم کارهایی ساخته است که فکرش را هم نمی‌کنید. کارهایی مثل: درمان مالاریا، بهبود ام.اس، تسکین بیماری‌های پوستی مثل اگزما، کمک به درمان ایدز و …
با این حال لطفا به هیچ‌وجه خودسرانه سراغ این فرآورده نروید، چون دوز بالای آن ممکن است آسیب‌های جبران‌ناپذیری به سلامتی شما بزنند. بگذریم از این‌که بعضی‌ها به نیش زنبور آلرژی شدید دارند و حتی ممکن است جان خود را به این خاطر از دست بدهند.
سوالات متداول درباره فرآورده‌های زنبور عسل
بره‌موم یک‌جور ماده شبیه به موم است که زنبورها از آن برای پوشاندن درزهای کندوهایشان استفاده می‌کنند.
ژل رویال ماده‌ی ژلاتینی و چسبناکی است که بچه‌زنبورها در سه روز اول زندگی‌شان و ملکه در تمام عمر طولانی‌اش آن را می‌خورد.
درمان مالاریا، بهبود ام.اس، تسکین بیماری‌های پوستی مثل اگزما، کمک به درمان ایدز و … تنها بخشی از خواص زهر زنبور هستند.
