اولین پیامی که هر خانم باردار بعد از تبریک بابت بارداری دریافت میکند، لیست بلندبالایی از توصیههای پزشکی و غیرپزشکی است. یکی از مهمترین توصیههای این فهرست، مراقبتهای تغذیهای است و معمولا بین پیشنهادهای خوشمزه خوراکی، یکی دو مورد هشداردهنده هم وجود دارد. از جمله اینکه «حواست باشه زعفران نخوریها!». در این یادداشت میخواهیم ببینیم آیا واقعا زعفران باعث سقط جنین میشود؟
مصرف زعفران در سه ماهه اول بارداری ممنوع!
بر اساس گزارشات، بیشترین سقط جنین با زعفران، در سه ماهه اول بارداری اتفاق میافتد. به همین دلیل در این دوران تحت هیچ شرایطی نباید زعفران مصرف کرد. حتی به مقدار خیلی کم. در این دوره جنین به طور کامل تشکیل نشده و بسیار آسیبپذیر است. با مصرف زعفران انقباضات رحم و حرارت بدن مادر افزایش پیدا میکند. این مسئله موجب ایجاد اختلال در تکامل جنین، آسیب رسیدن به او و در نهایت سقط میشود.
فهرست:
زعفران چطور باعث سقط جنین میشود؟
دلیل این موضوع مواد تشکیلدهنده زعفران است. زعفران به میزان زیادی پروستاگلاندین دارد. این ماده میتواند به راحتی سبب سقط جنین شود. این در حالی است که پروستاگلاندین در بدن خانمهای باردار به مقادیر مشخصی وجود دارد و هر نوع اختلال در میزان ترشح این هورمون سبب سقط جنین میشود.
در سه ماه اول بارداری این احتمال بیشتر است چون میزان این هورمون در این مدت بیشتر از ماههای دیگر است. در نتیجه باید در این بازه زمانی از مصرف زعفران خودداری شود. همچنین باید توجه کرد مصرف میزان زعفران بیشتر از مقدار مجار، علاوه بر جنین، برای مادر هم خطرات جبرانناپذیری مانند ایست قلبی در پی دارد.
مصرف چه قدر زعفران باعث سقط جنین میشود؟
در سه ماه دوم بارداری، مصرف زعفران در قالب غذاها و نوشیدنیهای معمول، خطری برای مادر یا جنین ندارد. (البته باید غلظتش کم باشد) منتها به شرطی که هیچ بیماری و مشکل دیگری وجود نداشته باشد و سن مادر خیلی پایین یا خیلی بالا و بارداری در حالت پر خطر نباشد.
به طور میانگین 0.1 گرم در روز و حداکثر ۲ گرم در ماه بیشترین مقداری است که یک مادر باردار میتواند زعفران مصرف کند. با این حال، بهتر است از مصرف یکباره همین مقدار مجاز هم پرهیز کرد و در طول روز آن را در قالب دمنوشهای مجاز و به همراه شیر یا با غذاهای مختلف استفاده کرد تا از خواص بینظیر آن بهرهمند شد.
البته حتی اگر سه ماه اول بارداری را پشت سر گذاشتهاید و در ماههای امن برای مصرف زعفران هستید پیشنهاد ما این است به این مطالب اکتفا نکنید و حتما قبل از گنجاندن زعفران در برنامه غذایی با پزشک متخصص مشورت نمایید.
میزان مجاز مصرف زعفران در دوران بارداری چقدر است؟
بیشترین خطر سقط جنین با زعفران مربوط به زمانی است که از زعفران خالص (زعفران سرگل) استفاده شود. به لحاظ محدودیت زمانی هم میتوانید از جدول پایین استفاده کنید:
بازهی بارداری | میزان مجاز مصرف زعفران |
سه ماه اول | از مصرف زعفران پرهیز کنید. |
سه ماه دوم | مصرف ۰.۱ گرم زعفران در روز که برابر با ۱۰ تا ۱۵ رشته زعفران است، اشکالی ندارد. |
سه ماه سوم | محدودیت خاصی در منابع ذکر نشده است. |
خواص زعفران برای مادر و جنین از سه ماهه دوم بارداری
تغییرات هورمونی و فیزیکی دوران بارداری باعث ایجاد اختلالات جسمی و روحی در مادران میشود. البته برای رفع این مشکلات درمانهای دارویی و طبیعی متفاوتی وجود دارد. مصرف زعفران یکی از راهکارهای طبیعی برای رفع مشکلات رایج در دوارن بارداری است. در ادامه به برخی از فواید مصرف زعفران برای مادران باردار اشاره میکنیم:
[post id=28654]
۱. بهبود مشکلات عصبی ناشی از تغییرات هورمونی
در دوران بارداری به علت تغییرات هورمونی متعدد، مادر مدام دچار تغییر خلقوخو و تنشهای عاطفی و احساسی میشود. وجود هورمون سروتونین در زعفران به بهبود این تغییرات کمک کرده و باعث آرامش خاطر مادر میگردد. همچنین عصاره زعفران با افزایش سطح دوپامین و سروتونین افسردگی را بهبود میبخشد.
۲. کمک به رفع سرگیجه و حالت تهوع صبحگاهی
این شما و این هم آزاردهندهترین قسمتِ بارداری: تهوع صبحگاهی! حالت تهوع صبحگاهی و سرگیجه از عوارض شایع دوران بارداری است. مصرف دمنوش و چای زعفران به بهتر شدن این وضعیت کمک میکند.
۳. تسکین اسپاسم عضلانی
در دوران بارداری به علت رشد جنین، مادر دردهای عضلانی زیادی را تجربه میکند. زعفران به عنوان یک مسکن طبیعی به مادر کمک میکند تا راحت تر با این موضوع کنار بیاید.
۴. تنظیم فشارخون
فشار خون بالا یکی از خطرناکترین موارد برای یک مادرِ باردار است. در دوران بارداری به علت افزایش ضربان قلب، فشار خون مادر بالا و پایین میشود. برای جلوگیری و بهبود این نوسانات مصرف زعفران میتواند کمککننده باشد. مصرف زعفران علاوه بر تنظیم ضربان قلب باعث تنظیم فشار خون و تنفس میشود.
۵. بهبود خواب
یکی از ترسناکترین تجربههایی که مادرها از دوران بارداری با هم درمیان میگذارند این است: «بهتر است با خوابِ آرام خداحافظی کنی!» خصوصا در ماههای آخر، خوابیدن برای مادر سخت میشود. حرکت جنین در رحم، ضربههایی که به رحم وارد میکند و دردهای عضلانی، باعث اختلال در خواب میشود. زعفران به دلیل داشتن کروسین به درمان بیخوابی و کمخوابی ناشی از دردهای دوران بارداری کمک شایانی میکند.
۶. کمک به هضم و گوارش غذا
سوزش سرِ دل! حتی یک لقمه هم غذا بخوری نفخ میکنی و نمیتوانی نفس بکشی! اینها بخشی از مشکلات گوارشی بارداری است. تازه! افزایش سطح پروژسترون در بارداری باعث کاهش سرعت گوارش غذا میشود. بزرگشدن رحم هم به معده و رودهها فشار میآورد و قوز بالا قوز! اما خبر خوش این که زعفران با بهبود گردش خون و تسکین اسیدیشدن معده و روده تا حدودی این مشکل را برطرف میکند.
۷. جلوگیری از ریزش مو
شاید در لابه لای تجربیاتِ مادرها شنیده باشید که موها در دوران بارداری ریزش پیدا میکنند. اما نگران نباشید، این هم درمان دارد. زعفران حاوی آنتی اکسیدان است که به رشد سلولهای جدید کمک میکند و فولیکولهای مو را تحریک و آنها را ترمیم میکند. با تشکر از زعفران!
۸. حفظ و افزایش آهن و هموگلوبین خون
کمخونی! کابوسِ مادرها. اما باز زعفران مثلِ یک قهرمان از راه میرسد و میگوید نگران این هم نباشید! زعفران به خاطر داشتن آهن، باعث افزایش گلبولهای قرمز و خونسازی میشود.
۹. بهبود دیابت
یکی از شایعترین بیماریهای دوران بارداری دیابت بارداری است. منگنز و کروسین موجود در زعفران میتواند باعث کاهش قند خون و افزایش مقاومت به انسولین و در نهایت بهبود دیابت بشود.
۱۰. کمک به گردش جنین، بهبود آلرژی و …
علاوه بر موارد ذکر شده، زعفران مزایای بیشمار دیگری نیز دارد:
- کمک به گردش جنین
- کاهش انواع آلرژی و عفونت
- کاهش استرس
- تسکین درد
- تقویت قلب و سیستم ایمنی
- کاهش ابتلا به سرماخوردگی
- افزایش حافظه
- کمک به رشد استخوان و …
عوارض خطرناک مصرف بیموقع و زیاد زعفران در بارداری
مصرف غیرمتعادل زعفران در دوران بارداری میتواند عوارض خطرناکی به دنبال داشته باشد. در صورت مشاهده هر یک از موارد زیر باید سریعاً به پزشک مراجعه کرد:
- بیحسی شدید بدن
- از دستدادن تعادل
- خونریزی از لب، بینی یا پلک
- دیدن خون در ادرار یا مدفوع
نشانههای حساسیت به زعفران در دوران بارداری
علیرغم مجازبودن مصرف زعفران از سه ماهه دوم بارداری، ممکن است برخی از زنان به زعفران حساسیت داشته باشند. در این صورت باید از مصرف آن به هر میزانی خودداری کرد. چرا که باعث خونریزی رحمی و سقط جنین میشود. اگر با مصرف زعفران عصبی شُدید یا حالت تهوع و سردرد شَدید به سراغتان آمد و دچار خشکی دهان شُدید، حتما با پزشک مشورت کنید.
سوالات متداول درباره زعفران و سقط جنین
در سه ماه اول بارداری مصرف زعفران ممنوع است. از سه ماه دوم مصرف ۰.۱ گرم زعفران (۱۰ تا ۱۵ رشته زعفران) در روز و مجموعا ۲ گرم در ماه مجاز است.
مصرف زعفران در سه ماه اول بارداری به هر میزانی ممنوع است. در ماههای بعد مصرف بیش از 0.1 گرم در روز و بیشتر از ۲ گرم در ماه سقط جنین را در پی دارد.
زنان باردار میتوانند از سه ماهه دوم بارداری به بعد از زعفران استفاده کنند اما در کل قبل از مصرف با پزشکِ زنان مشورت کنید.