قاووت چه انواع و خواصی دارد؟

قاووت یا قُوَّتو یا قُبیت یا قُویت، از خوراکی‌ها و شیرینی‌های قدیمی و اصیل ایرانی است که سال‌ها پیش توی خیلی از شهرها درست می‌شد و به مصرف می‌رسید اما کم‌کم به فراموشی سپرده شد و  نسل جدید خیلی آن را نمی‌شناسند.

قاووت چیست؟

قاووت ترکیب بی‌نظیری از ادویه‌ها و گیاهان دارویی است؛ گیاهانی که دست به دست هم می‌دهند و می‌شوند یک معجون درست و حسابی؛ معجونی که هم خالی‌اش می‌چسبد هم با یک لیوان شیر یا چای!

نوع کرمانی‌اش خیلی معروف است و جزو سوغات کرمان محسوب می‌شود. کرمانی‌ها استاد قاووت یا قوتو درست کردن هستند؛ آن هم در طعم‌ها و مزه‌های مختلف که هوش از سرتان می‌برد!

اگر یک دوست کرمانی داشته باشید یا هرسال به شهرهای کرمان سفر کنید، خیلی‌خیلی خوش به حال‌تان است و بی‌‌قاووت نمی‌مانید؛ اما اگر به این سوغات اصیل کرمانی دسترسی ندارید،‌ باسلام کارتان را راحت کرده و می‌توانید از انواع دستساز آن که هنر دست خانم‌های کرمانی‌ست بهره‌مند شوید.

خواص قاووت

قاووت و یک دنیا خاصیت! به خاطر آن‌که قاووت از دانه‌های روغنی و گیاهان دارویی تهیه می‌شود، سرشار از اسیدهای چرب ضروری مثل امگا ۳ و امگا ۶ است. کلی آنتی اکسیدان دارد که از بدن‌تان در مقابل بیماری‌ها دفاع می‌کند و پر از املاح معدنی مثل آهن، کلسیم، فسفر، روی و… است.

همچنین ویتامین‌هایی مثل ای، دی و ب دارد و چون عموماً طبیعت آن گرم است، خاصیت آرام‌بخشی هم دارد.

قاووت برای دوران نقاهت خیلی خوب است و کمک می‌کند تا بدن‌تان زودتر بازسازی بشود. و نیز به رفع کم‌خونی کمک می‌کند و باعث می‌شود تا خواب راحت‌تری داشته باشید.

قاووت در بارداری

می‌گویند در شهر کرمان هر خانمی که زایمان کند، به او قوتو یا قاووت می‌دهند و از میهمانان او هم با همین شیرینی سنتی پذیرایی می‌کنند؛ آن هم به خاطر خاصیت تقویتی و انرژی‌بخشی زیادی که دارد.

طب سنتی نیز می‌گوید که به خانمی که تازه زایمان کرده خوراکی‌هایی با طبع گرم مانند قاووت داده شود تا علاوه بر تقویت عمومی باعث افزایش شیر او شود. در خیلی از شهرها انواع کاچی درست می‌شود و در کرمان با قوتوی ناب از مادرِ تازه زایمان کرده پذیرایی می‌شود.

قاووت برای کودکان و بزرگ‌ترها

قاووت برای کودکان و بچه‌ها هم یک عالمه فایده دارد؛ به رشد و تقویت ذهنی‌شان کمک می‌کند و انرژی لازم را به بدنشان می‌رساند. قاووت علاوه بر کودکان و خانم‌های باردار، برای ورزشکارها، افراد کهن‌سال و ناتوان هم خیلی مفید است.

هضم قاووت آسان است، معده را تقویت می‌کند و برای دستگاه گوارش و روده‌ها هم مفید است. همچنین برای افزایش نیروی جنسی آقایان هم توصیه می‌شود.

[post id=1292]

انواع قاووت

قاووت مانند سویق انواع زیادی دارد. هرکس به فراخور سلیقه، مورد مصرف و تجربه‌اش قاووت‌هایی با طعم‌ها و رنگ‌های مختلف درست می‌کند و به این خاطر قووتوها اسامی زیادی دارند.

قاووت چهل‌گیاه

قاووت چهل‌گیاه یکی از مهم‌ترین و معروف‌ترین قاووت‌هاست که می‌گویند دوای خیلی دردهاست و شاید یکی از پرخاصیت‌ترین انواع آن است که کامل و همه چیز تمام است.

قاووت چهل‌گیاه از موادی مثل نارگیل، پسته، کنجد، دارچین، فلفل، زنجبیل، شاه‌دانه، قهوه، گزنه، رازیانه، جوز هندی، زیره، میخک و… به نسبت‌های مختلف تهیه شده است.

می‌گویند که این قاووت برای سردرد و درد مفاصل خوب است و همین‌طور نفخ را از بین می‌برد. همچنین به کسانی که کار فکری زیادی دارند، توصیه می‌شود روزانه قاووت مصرف کنند تا از خستگی و سردرد دور بمانند.

قاووت چهل گیاه برای کاهش دردهای زنان در دوره‌ قاعدگی موثر است و حافظه را هم تقویت می‌کند.

قاووت خشخاشی

قاووت خشخاشی هم طرفداران خودش را دارد و به خاطر وجود خشخاش خیلی چرب و لذیذ است. خاصیت خواب‌آور و آرام‌بخشی دارد، خستگی و ضعف و بی‌حالی را دور می‌کند و یک تقویت‌کننده‌ عمومی بدن است.

قاووت پسته‌ای

خاصیت اصلی قاووت پسته‌ در خون‌ساز بودن آن است. به علاوه مغز و ذهن و اعصاب را نیز تقویت می‌کند. برای کبد خیلی مفید است و معده را تقویت می‌کند. به علاوه گفته می‌شود برای درمان اسهال هم مفید است.

از کجا قاووت بخریم؟

چون شما مواد تشکیل‌دهنده‌ قاووت را در ظاهر نمی‌توانید ببینید و کیفیت و سلامت آن برایتان جای ابهام دارد، باید آن را از جاهای معتبر و فروشندگان خوش‌نام تهیه کنید؛ جاهایی که سال‌هاست به این کار مشغول هستند و مشتری‌های ثابت خود را دارند.

امروزه دو نوع قاووت تولید می‌شود، هم به صورت خانگی و دستساز و هم به صورت تولید انبوه و صنعتی که هر دو مشتری خود را دارند و انتخاب نوع خانگی یا کارخانه‌ای کاملاً سلیقه‌ای است.

خرید و قیمت قاووت

برای خرید قاووت خوب به این موارد توجه کنید:

• زیاد از حد شیرین نباشد و شکر آن اندازه باشد.
• بوی ماندگی و کهنگی ندهد.
• اگر ادعا شده که در تهیه آن از آجیل و خشکبار استفاده شده، چرب باشد و حالت پودری شکل نداشته باشد.

• اگر عنوان شده که در تهیه آن از پسته استفاده شده، قیمت آن متناسب با قیمت پسته باشد و نه یک قیمت خیلی کم و شک‌برانگیز!

در منزل هم می‌توانید قوتو را با انواع مغزها و گیاهان دارویی درست کنید اما خب، چیزی که قوتوی کرمان را متمایز و متفاوت کرده، ترکیب جادویی مزه‌هایش است و چون ما نسبت ترکیب مواد را نمی‌دانیم، بعید است به همان مزه برسیم!

قاووت‌های خاص

• اگر زیاد اهل استفاده از شکر نیستید، می‌توانید قاووت با شکر قهوه ای تهیه کنید یا از شیرین‌کننده‌ طبیعی مثل توت خشک برای شیرین کردن آن استفاده کنید.

شکر قهوه‌ای به خاطر آن‌که کامل تصفیه نشده است بخشی از خواص خود را حفظ کرده و طعم خاص و ملس مانندی دارد. توت خشک هم برای افراد دیابتی و رژیمی مناسب است.

[post id=6056]

• گفته می‌شود استفاده روزانه از دو یا سه قاشق غذاخوری از قاووت به عنوان میان‌وعده کمک می‌کند تا اشتهای کاذب‌تان از بین برود و هله هوله خوری نکنید اما استفاده‌ی زیاد از حد هم ممکن است باعث چاقی و افزایش وزن شود. البته افرادی با طبع گرم هم باید در مصرف آن احتیاط کنند.

• طرز تهیه قاووت به نوع آن بستگی دارد اما خوب است در اینجا با برخی از مواد قاووت‌های جور واجور آشنا شویم. البته برخی از این مواد مثل مغزها و تخم کتان باید قبل از آسیاب شدن برشته و بوداده بشوند:

تخم خُرفه، بذر کتان، کنجد، تخم گشنیز، جو، بذر کاهو، هل، سیاه‌دانه، فلفل سیاه، خشخاش، جوز هندی، دارچین، تخم آفتابگردان، مرزنجوش، زعفران، بادام، بادام هندی، فندق، مغز پسته، انجیر، نارگیل، نخود، میخک، بهارنارنج، بابونه، افتیمون.