شیره توت شاید تاکنون در زیر سایه اسم و خواص شیرههای انگور و خرما، خیلی نتوانسته باشد مصرفکننده ایرانی را به سمت خودش جلب کند؛ شاید به این دلیل که از میوه کوچک و ساده توت سفید به دست میآید که در وهله اول، میوهای با شیرینی کم و خواص اندک به نظر میرسد؛ غافل از اینکه واقعیت چیز دیگری است و در پشت این ظاهر ساده، دنیایی از پیچیدگی قرار گرفته است.
خواص شیره توت
با ما همراه باشید تا بخشی از خواص و فواید مصرفش را مرور کنیم.
فهرست:
شیره توت، منبعی از آهن
چون در ترکیبات شیره توت مقدار زیادی آهن به کار رفته است میتواند به عنوان یک ماده غذایی مؤثر در رفع کمخونی ناشی از فقر آهن استفاده شود. ضمن اینکه مصرف مداوم شیره توت به پیشگیری از ابتلا به کمبود آهن در بدن هم کمک بسیار خوبی میکند؛ یعنی دقیقاً همان کاری که شیره خرما و شیره انگور با بدن ما میکند.
البته شیره توت، از جهات دیگر، تفاوتهایی با شیرههای دیگر دارد که باعث میشود بعضی افراد این شیره را در اولویت مصرف خود قرار بدهند. به این تفاوتها در جای خود اشاره خواهد شد.
شیره توت و تقویت بینایی
همانطور که میدانیم یکی از ویتامینهای اصلی مورد نیاز چشمها، ویتامین آ (A) است. کمبود شدید این ویتامین در بدن، باعث کاهش دید افراد در شبها و مکانهای تاریک میشود که اصطلاحاً به آن شبکوری میگویند. ویتامین آ (A) موجود در شیره توت، به رفع این کمبود کمک میکند و باعث تقویت بینایی میشود.
شیره توت و خاصیت ضد سرطانی
آنتیاکسیدانهای موجود در توت سفید، به شکل غلیظشده در شیره توت حضور فعال دارند و از این طریق، به مبارزه با رادیکالهای آزاد در بدن میپردازند و خاصیت ضد سرطانی خود را ایفا میکنند.
شیره توت و کاهش استرس
یکی از عوامل احساس اضطراب و ناآرامی، کمبود بعضی ویتامینها و املاح در بدن است. یکی از ویتامینهای مؤثر در رفع استرس و اضطرابهایی که به دنبالشان کجخلقی و ناراحتی و عصبانیت میآید، ویتامین ب (B) است.
تحقیقات نشان داده شیره توت، منبع خوبی از برخی ویتامینهای گروه ب (B) است که مصرف مداومش میتواند این نیاز بدن را برطرف کند و آرامش و خوشخلقی را به مصرفکننده هدیه کند.

شیره توت، دوستِ دیابتیها
شاید عجیب به نظر برسد ولی شیره توت با همه شیرینیاش، یک تفاوت اساسی با شیرههای خرما و انگور دارد و آن هم دقیقاً در همین موضوع قند موجود در ترکیبش نهفته است. بله. قند موجود در شیره توت، برخلاف شیره خرما و شیره انگور، برای مصرف دیابتیها مضر نیست.
در حقیقت مقدار متعادلی از شیره توت را میتوان با آرامش مصرف کرد و مثل مصرف شیرههای انگور و خرما، نگران افزایش ناگهانی و کنترلنشده قند خون نبود. این موضوع برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ که باید مقدار قند مصرفی خود را تحت کنترل داشته باشند نکته مهم و امیدوارکنندهای است.
نکته مهم: در صورتی میتوان مقدار متعادلی از شیره توت را با آرامش خیال مصرف کرد که شیره توت بدون افزودنیهای شیرینکننده خارجی مثل قند و شکر و نبات و… تولید شده باشد و قند موجود در شیره، قند خود توت باشد و لاغیر.
شیره توت در نقش یک ملیّن!
فیبر موجود در شیره توت، خاصیت ملین بودن به آن میبخشد و از این جهت در رفع مشکلات گوارشی، کمک خوبی برای دستگاه گوارش است.
موارد مصرف شیره توت
شیره توت را میتوان به عنوان یک ماده غذایی خوشمزه و مقوی همراه با نان در صبحانه و عصرانه مصرف کرد. ضمن اینکه از این شیره مفید میتوان در تهیه حلواها و تزئین شیرینیها به عنوان یک شیرینی سالم استفاده کرد. حتی بعضیها دوست دارند شیربرنجشان را همراه با شیره توت میل کنند و میشود گفت به این وسیله طبع سرد شیربرنج را با مصرف شیره توت که طبع گرم و تر دارد اصلاح کنند.
طرز تهیه شیره توت در منزل
تهیه شیرهها بخصوص اگر در حجم زیاد انجام شود، تخصص لازم دارد. ولی میتوان در حجم اندک و در خانه هم اقدام به تهیه شیره کرد که اینجا روش تهیه شیره توت خانگی را بیان میکنیم:
شیره توت را میتوان هم از توت سفید تازه تهیه کرد و هم از توت سفید خشک. اگر از توت خشک برای تهیه شیره استفاده کردیم، توتها کمی خیساندن در آب لازم دارند ولی در سایر مراحل، مشابه روش تهیه از توت تازه عمل خواهیم کرد.
شیرهگیری از توت سفید تازه
- برای تهیه شیره یا دوشاب از توت تازه، توتها را خوب شستشو میدهیم و سپس درون قابلمه بزرگی میریزیم و قابلمه را روی شعله اجاق گاز قرار میدهیم.
- برای اینکه توتها پیش از آب پس دادن، به ته قابلمه نچسبند مقداری آب به قابلمه اضافه میکنیم و اجازه میدهیم توتها له شوند و آب بیندازند. برای سرعت دادن به این کار، میشود با کفگیر توتها را له کرد.
- وقتی توتها حسابی له شدند، زیر قابلمه را خاموش میکنیم و مخلوط آب و توتهای لهشده را از صافی ترجیحا پارچهای میگذرانیم. در این مرحله تا میتوانیم مخلوط را فشار میدهیم تا همه عصاره موجود در ذرات توت از پارچه بگذرند.
- بعد از اینکه آب توت خالص به دست آمد، آن را در قابلمه دیگری میریزیم و روی حرارت قرار میدهیم تا آب اضافیاش بخار شود و به اصطلاح شیره قوام بیاید و غلیظ شود.
چند نکته مهم در دستور پخت شیره توت
وقتی وارد مرحله حرارت دادن آب توت میشویم، چند نکته را باید رعایت کنیم:
- در این مرحله باید اجازه بدهیم آب توت به اندازه کافی بخار شود و در عین حال ته نگیرد تا فرایند تولید شیره به انجام برسد.
- برای اینکه شیره از جهت شرعی پاک باشد، باید دو سوم آبش بخار شود. پس، اندازه ظرف و آب توت موجود در آن را پیش از حرارت دادن، اندازه میگیریم تا بدانیم چه زمانی به اندازه کافی آب اضافیاش بخار شده. با این کار، در پایان با خیال آسودهتری، از پاکی شیره توتمان اطمینان حاصل میکنیم.
- شیره بعد از خنک شدن، غلیظتر خواهد شد؛ پس بعد از بخار شدن دو سوم از آبش، مراقب باشیم بیش از حد روی حرارت نماند که زیادی غلیظ شود.
مضرات مصرف شیره توت
- مصرف شیره توت به دلیل طبع گرم و تر آن، در افراد گرممزاج باید با احتیاط بیشتری صورت بگیرد.
- افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ در مصرف آن افراط نکنند. درست است که قند شیره توت برای دیابتیها مفید است ولی این مساله به این معنا نیست که از حد بگذرانند. هر قاشق شیره توت، مثل خوردن ۲ تا ۳ فنجان توت تازه است. حواسمان باشد.
خواص سه شیره!
سه شیره ترکیبی از شیره توت، انگور و خرماست که خواص هر سه شیره را مانند خونسازی طبیعی را دارد. علاوه بر معجون سه شیره ، چهار شیره (سه شیره به علاوه شیره انجیر) نیز ترکیب فوقالعاده دیگری از خانواده شیرههاست که ارزش غذایی و کمک درمانی زیادی دارد.
خیلی ممنون از مطالب پر محتوایتان من دیابت دارم واز شیره ی توت خوشم میاید می ترسیدم که استفاده کنم بازم ممنون