اولین بار که اسم سفره نخی را در محصولات باسلام دیدم، چیزی که در ذهنم نقش بست سفره‌های قلمکار اصفهان بود با آن طرح و رنگ دلپذیرش که البته عمر این تصور خیلی طولانی نشد و با دیدن عکس‌ها و خواندن توضیحات متوجه شدم که صحبت بر سر سفره نان است. وسیله‌ای که در زندگی امروز ما کاملاً غریب و ناآشناست.
سفره نان پارچه ای
نسل ما هم که یک چیزهایی از بچگیِ هنوز مدرن‌نشده‌اش به یاد دارد، سفره نان را به خاطر نمی‌آورد. من در خاطرات کودکیم وسیله‌ای قرمزرنگ را به یاد دارم که نامش «دیگ نونی» بود؛ اما مادربزرگم می‌گفت: «نون باید توی سفره پیچیده بشه، وگرنه خوردن نداره که» و برای همین داخل آن «دیگ نونی قرمز رنگ» یک پارچه نخی می‌گذاشت تا مدت زمان طولانی‌تری نان تازه داشته باشیم.
حالا دیگر خبری از آن ظرف‌های نان نیست؛ اما بهتر است با شیوه‌ای دیگر همین کار را بکنیم و مثلاً نان را داخل سفره‌ای نخی بپیچیم و بعد در کیسه‌های پلاستیکی بگذاریم.
فهرست:
یکی از ویژگی‌های مهم این سفره‌های نخی، جنس طبیعی آنهاست که بدون استفاده از مواد و رنگهای صنعتی و شیمیایی بافته می‌شوند. این سفره‌ها به خاطر همین جنس طبیعی‌شان تنوع رنگ و طرح ندارند؛ اما سالم‌اند.
راستش از اول برخورد موفقیت‌آمیزی با سفره نخی سلامت نداشتم. هم طرح راه‌راه و رنگ طوسی و کاهی‌اش چشمم را آزار می‌داد و هربار چند دقیقه که به آن نگاه می‌کردم سرم گیج می‌رفت، هم دوخت دور سفره که ریشه‌بندی ساده است و نخ‌های اضافی‌اش چیده نشده برایم جالب نبود. اما کمی که دست گرفتم و جنس نخی و طبیعی‌اش را لمس کردم، دیگر دلم نیامد کنارش بگذارم و خودم را از لمس طبیعت در روزمره محروم کنم. نمونه این پارچه‌های طبیعی و بدون مواد و رنگهای مصنوعی در بازار به این راحتی‌ها پیدا نمی‌شود و تولید‌کننده‌های محدودی هستند که هنوز به این سبک پارچه می‌بافند.
سفره نان سنتی
ابعاد و اندازه این سفره خیلی از انتظارم کوچک‌تر بود. سفره ۸۸ در ۹۳ سانتی‌متر بود؛ یعنی از کوچک‌ترین سایز سفره‌های بازار هم کوچک‌تر. اگر‌چه این اندازه برای پیچیدن نان سنگک ۲۰۰۰ تومانی هم کافی است، اما به هر حال اگر با اندازه‌اش مشکلی نداشته باشید، خوب می‌شود که برای سفره غذا هم به این سفره‌های پارچه‌ای و نخی فکر کنید. یکی از مشکلات اصلی من، تمیز کردن میز ناهارخوری و سفره‌ها است.
اغلب وقتی لکه‌ای روی میز یا سفره می‌بینیم، با دستمال و مواد شوینده می‌افتیم به جانش و آن لکه را از بین می‌بریم؛ اما در اصل باقی‌مانده مواد غذایی و مواد شوینده هر دو روی میز و سفره مانده و فقط از دید ما خارج شده است. وقتی از سفره پارچه‌ای استفاده می‌کنیم، در صورت لک شدن، تنها راه، شستن کامل سفره است. البته لکه روغن و مواد غذایی رب‌گوجه‌دار روی سفره نخی که بماند رنگ می‌گیرد و شستنش دیگر کار ساده‌ای نیست؛ اما اگر به سرعت پس از لک شدن، با آب گرم و شوینده‌های عادی یا لکه‌بر شسته شود، تمیز می‌شود
کیسه نان و کیسه سبزی
چند روز پیش هم یک کاربرد دیگر برای سفره نخی‌ام پیدا کردم: نگهداری سبزی. بعد از آنکه سبزیجات را شستید و آبش را گرفتید، داخل سفره نخی بریزید و بقچه‌طور درش را ببندید، بعد هم داخل یک کیسه پلاستیکی قرار دهید و در کشوی یخچال بگذارید. عمر سلامت و طراوت سبزی‌ها به شکل چشم‌گیری طولانی‌تر می‌شود.
من برای مسئله دوخت دور سفره هم که خیلی روی اعصابم بود، از یک تور ساده که داشتم استفاده کردم و دور کار دوختم و جمعی را از نگرانی رهاندم. ظاهر بهتری هم پیدا کرد.
