صدای دهل میرسد. خوش است. نزدیک میشوی، کوردهای روستای تارم پنجه در پنجهی کوردهای قاقازان دستمال میچرخانند و میرقصند. روبروی جوانانی که در ردیفی دوار پا میکوبند، زنانی با لباس الموتی، گلیم رج میزنند و زنی که شهری به نظر میرسد، با ذوق دارد روی پشمهای حلاجی شده دست میکشد و برای دخترش کودکیاش را قصه میکند. بوی نمد و کشک و شیره و لواشک در هم آمیخته.
صدای سنگزنی بچهها و ترکیخواندنشان که لالوی غرفهها میچرند، دور و نزدیک میشود. دختری آلوچههای سبز و تازهای که از باغ خانه چیده را با دقت وزن و بسته میکند و میچیند کنار شیرینیهایی که آورده برای فروش. نگاهش میکنم. خنده میشود: «همین نیم ساعت پیش چیدمشون. بفرمایید.» میگویم: «پس بذارید بهتون دش بدم.» خندهاش کش میآید. میپرسم: «دیگه چی دارید؟» لپش گل میاندازد: «کشمش. گردو. این آویشن و چایی کوهی و سماقم محلیه. دستچین مامان خودمه.»
چشم میچرخانم. کنار چیزهایی که اسم میبرد، عروسکهایی چوبی در ردیفی منظم مثل ساکنان یک روستای کوچک کنار هم نشستهاند. یکی دارد گوسفند میچراند. یکی فرش میبافد و دیگری از چاه آب میکشد. ظرافت پالان الاغ، شاخ بزها، بیل و کلنگ دست مردها، سیبیلشان، موی زنها همه و همه میخم میکند: «اینا چقد خوشگله!!!» تندی میگوید: «برا پدربزرگمه. فروشی نیست.» با پاسخش پیچیدهتر میکند معما را! میفهمد که سوالی را توی سرم تفت میدهم. میخندد: «اینا رو برا خودش درست میکنه. فقط گذاشتیمشون تو غرفه که خوشگل بشه. هفتاد و پنج سالشه.»
حالا که قصه عروسکها را میدانم، انگار زیباتر میشوند. آلوچهها را میگیرم و میپرسم: «فروش مجازی هم دارید؟» میگوید: «نه!» میپرسم: «باسلام رو میشناسید؟» آهنگ تیزرهای تلویزیونیمان را تکرار میکند: «باسلاااااام… سلااااااام!!!» میخندم و تایید و تکرار میکنم. خودش هم خندهاش میگیرد. چند دقیقه بعد، کرکرهی غرفهاش را دوتایی توی باسلام میدهیم بالا و از هم خداحافظی میکنیم. وقتی میروم، دارد محصول چهارم و پنجمش را توی غرفه میگذارد.
آنچه خواندید روایت تولد یک غرفه از صد و چند غرفهای بود که در جشنواره پنجاهبدر، به باسلام پیوستند. پنجاه بدر یک آیین شکرگزاری و طلب باران است؛ گلگشتی شبیه به سیزدهبدر که هر سال در پنجاهمین روز بهار (۱۹ اردیبهشت) در باغستان سنتی قزوین برگزار میشود. به همین مناسبت امسال هم طی روزهای ۱۸ تا ۲۱ اردیبهشت یک گردهمایی و نمایشگاه از محصولات محلی روستاهای سراسر این استان در محل نمایشگاههای بینالمللی قزوین برقرار است.