دوستی میگفت: چند سال پیش تصمیم گرفتم به توصیه حضرت رسول(ص) به امیرالمؤمنین(ع) عمل کنم که فرموده است: «ای علی! غذایت را با نمک آغاز کن و با نمک تمام کن که نمک شفای هفتاد بیماری از جمله جنون و خوره و برص و درد گلو و درد دندان و درد شکم است» (اَلمَحاسِن، ج ۲، ص ۵۹۳، حدیث ۱۱۰ و ۱۱۱).
به این ترتیب قبل از هر وعده غذایی، مقدار بسیار جزئی نمک میپاشیدم کف دستم و میخوردم، بعد از غذا هم به همین ترتیب. خیلی خوشحال بودم که به زودی آثار درخشان سلامتی را با تمام وجود حس خواهم کرد. چند هفته که از شروع و ادامه نمکخوریام گذشت، حس کردم حالم یک جور ناجوری شده! ولی به سرما و گرمای هوا و تغییر فصل و سن و سال ارتباطش دادم و محل نگذاشتم!
فهرست:
مدتی گذشت و دوزاری من همچنان نیفتاد و باز نمک اولین و آخرین چیزی بود که در هر وعده غذایی میخوردم حتی اگر آن وعده، صبحانه میبود. تا اینکه یک روز فهمیدم فشار خونم بیش از حد طبیعی بالاست؛ آن هم چه کسی؟ من! که به شکل طبیعی باید فشارم از حد متعادل، پایینتر باشد!
کمی پیگیری به من فهماند که کار، کار همان نمک است. سریع متوقفش کردم ولی علامت سؤال بزرگی در ذهنم شکل گرفت. با خودم گفتم: حدیث که از معصوم(ع) روایت شده است و توصیه به آغازیدن به نمک قبل از غذاخوردن، در چند حدیث و در چند منبع روایی معتبر آمده است (مثل: اَلکافی، ج ۶، ص ۳۲۶). پس ممکن است من مشکلی دارم که عمل به حدیث برایم دردسرساز میشود. ولی چه مشکلی؟ نکند درد و مرض لاعلاجی داشته باشم؟!
بعد از کمی تحمل استرس و فشار روحی، کاشف به عمل آمد که مشکل از من نیست بلکه از همان نمک است! ولی نکته اینجا بود: «نمکی که حدیث به آن اشاره دارد، با نمکی که من میخوردم فرق داشت.» به همین سادگی! در حقیقت، نمک توی حدیث بیضرر بود و نمک توی نمکدان و کف دست من، دنیایی از بیماریها را با خودش برای مصرفکننده به همراه میآورد، از جمله فشار خون بالا!
چند جور نمک داریم؟
واقعیت این است که در یک دستهبندی کلی، دو نوع نمک در دنیا وجود دارد:
- نمک دریایی یعنی همان نمکی که از تبخیر آب دریاها و دریاچههای آب شور به دست میآید.
- نمک ید دار یا «نمک کارخانهای» یعنی همان نمکی که با دستکاری سنگ نمکهای استخراجشده از کف دریاها و دریاچهها و به شکل شیمیایی تولیدش میکنند.
نمکها چه فرقی با هم دارند؟
مهمترین تفاوت نمکها، علاوه بر روش تولید، در نوع ترکیبات آنهاست.
نمک دریایی
نمک دریایی، علاوه بر داشتن بیش از ۶۰ نوع از املاح معدنی مفید برای بدن (مثل: منیزیم، سدیم، کلسیم، آهن، مس و زینک)، حاوی پتاسیم نیز هست. پتاسیم یکی از عناصر اصلی مورد نیاز بدن به شمار میرود و همین پتاسیم است که باعث تنظیم فشار خون در بدن انسان میشود. کسانی که به میزان کافی پتاسیم دریافت میکنند، فشار خون متعادلتری نسبت به کسانی که دچار کمبود پتاسیم هستند دارند.
نمک یددار یا کارخانهای
این نمک برخلاف نمک دریایی، بخش زیادی از املاح معدنیاش را به دلیل تصفیه زیاد، از دست میدهد و میشود گفت ترکیبی است از سدیم و کلر که با هم کلرید سدیم یا همان نمک خوراکی معمولی را تشکیل میدهند. به این نمک، عنصر «ید» هم اضافه میشود. سدیم موجود در نمک یددار، اگرچه برای سلامت بدن ضروری است ولی مصرف مقدار زیاد آن بسیار مضر است و باعث افزایش فشار خون میشود. برای همین است که در سالهای اخیر، به حذف نمکدان از سر سفرههای غذا تأکید میشود.
مهمترین فواید نمک دریایی
در اینجا به برخی از خواص نمک دریایی اشاره میکنم:
نمک دریا، طعمدهنده غذا
درست است که نمک چه طبیعی باشد و چه کارخانهای، به هر صورت به غذا طعم میدهد ولی، نمک دریا یک چیز دیگر است. چون از دل آبهای دریا بیرون آمده و املاحش را حفظ کرده است.
نمک دریا، دوستدار قلب ما
مصرف نمک دریا باعث تنظیم ضربان قلب و حفظ فشار خون در محدوده سالم شده و به این وسیله به حفظ سلامت قلبمان کمک میکند.
نمک دریا در نقش یک لایهبردار
اگر نصف فنجان نمک دریا، یک چهارم فنجان ژل آلوئهورا، یک چهارم فنجان روغن، یک قاشق غذاخوری گل اسطوخودوس را همراه با ۱۰ قطره روغن اسطوخودوس، با هم مخلوط کنید، خمیر غلیظی به دست خواهید آورد که میتوانید در حمام بر روی پوست صورت به شکل دایرهای ماساژ و سپس شستشو دهید. در این صورت، از یک لایهبردار مؤثر استفاده کردهاید.
نمک دریا، یک سمزدای عالی
نمک دریا را چه با آب مخلوط کنید و روی پوست ماساژ دهید و ده پانزده دقیقه بعد با آب سرد بشویید و چه در وان آبشور غوطهور شوید؛ در هر دو صورت، پوستتان سمزدایی، نرمتر و زیباتر میشود.
نمک دریا، سفیدکننده دندان
کمی نمک دریا را با کمی جوش شیرین مخلوط کنید، روی مسواک بمالید و آرامآرام دندانهایتان را مسواک بزنید. نتیجه این کار، دندانهای سفید و بدون لک خواهد بود.
نمک دریا، یک ضد عفونیکننده قوی
اگر مقدار کمی نمک دریا را در آب گرم حل کنید، در دهان بگردانید و در گلو قرقره کنید، به رفع عفونتهای دهان و گلو خدمت بزرگی کردهاید.
نمک دریا و پیشگیری از بیماریها
گفته میشود نمک دریا به دلیل داشتن عنصر منیزیم میتواند به پیشگیری از بروز بعضی بیماریها که با کمبود منیزیم در بدن مرتبط هستند، کمک کند. بیماریهایی مثل آسم، افسردگی، مشکلات ماهیچهای، سردردهای میگرنی، سرگیجه، تشنج، کندی رشد و… .
توصیههای ایمنی
برای مصرف نمک مانند مصرف شکر توصیههایی شده است:
- زیادهروی در مصرف هیچ چیزی خوب نیست. پس مواظب باشیم نمک را حتی اگر از نوع مفید و مغذی و دریایی باشد، زیاده از حد مصرف نکنیم تا دچار بیماری نشویم.
- رنگ نمک دریا به دلیل نحوه تولید که تبخیر آرام یا سریع آب دریاست، مثل نمک کارخانهای سفید نیست. پس با دیدن نمک در رنگ صورتی یا تیره تعجب نکنیم. این رنگ را از محیطش گرفته است.
- نمک دریای کاملاً طبیعی چون بدون تصفیه است طبیعتا بدون یُد هم هست. هر چند که شنیده شده نمونههای یددارش هم تولید میشود. پس در صورت جایگزینی نمک دریا به جای نمک یددار کارخانهای، از مصرف لبنیات، تخممرغ و غذاهای دریایی غفلت نکنیم تا یدی که بدنمان نیاز دارد تأمین شود.
- نمک دریا هم مثل هر محصول دیگری در کیفیتهای مختلفی عرضه میشود مثل ریزبافت بودن و… از این نظر هم با چشم باز انتخاب کرده و خریدمان را انجام بدهیم.
خواهش میکنم.
اگر اجازه بدید جهت آگاهی عموم چند مطلب دیگه رو هم اضافه کنم.
نمک دست نخورده به صورت طبیعی دارای ۹۴٪ تا ۹۶٪ درصد سدیم کلراید (NaCl) است و تقریبا ۵٪ باقی شامل املاح بسیار مهم و مفید مانند
پتاسیم (K)
منیزیوم (Mg)
کلسیم (Ca)
روی(Zn)
مس (Cu)
و…
در فرایند تصفیه نمک چه اتفاقی می افتد؟
طبق قوانین استاندارد سازمان جهانی بهداشت WHO برای تصفیه نمک میزان سدیم کلراید از حدود ۹۵٪ باید به ۹۹.۲٪ برسد.
اگر هر شرکتی بتواند خلوص فقط دو عنصر سدیم کلراید را به ۹۹.۲٪ برساند میتواند مجوز فروش نمک خوراکی را بگیرید.
برای رساندن نمک به این خلوص امروزه فقط دو روش مرسوم است.
۱- هیدرومیل (hydromill)
در این روش نمک طبیعی(دریا یا کوه) روی غلطک پهن حرکت میکند و با آب تحت فشار، شستشو داده میشود، کریستال ها شکسته شده و املاح جدا میشوند و کلراید سدیم به همراه فلزات سنگین باقی میماند و به راحتی خلوص کلراید سدیم به ۹۹٪ میرسد
۲- تبلور مجدد (Recrystallization)
این روش در ایران بسیار متداول است.
در این روش نمک را در آب حل میکنند و محلول های شیمیایی به آن اضافه میکنند تا راحتر بتوان به وسیله کاتالیزور (جدا کننده) پتاسیم، منیزیوم ، کلسیم و… را جدا نمایند. (فقط قیمت هر کیلو پتاسیم ۵۵۰ هزار تومان است!) نمک باقی مانده، عملا تفاله نمک است چون تمام املاح آن گرفته شده است!(کمپانی داروسازی مرک آلمان بزرگترین خریدار املاح نمک ایران است) جالبتر اینکه در این فرایند هیچ کاتالیزوری برای حذف فلزات سنگین استفاده نمیشود چون کسی خریدار سرب و جیوه با قیمت بالا نیست!
میزان سرب موجود در نمک طبیعی به ازای هر کیلو حدود ۰.۰۱ میلیگرم است اما در نمک تصفیه شده به دلیل تغلیظ صورت گرفته تا ۰.۰۷ میلیگرم افزایش هم مییابد!
اما این پایان راه نیست! قبل از عرضه نمک تصفیه شده به بازار، باید ید صنعتی (Iodine)(در کشاورزی به عنوان سم استفاده میشود) به آن افزوده شود و چون ید ماده بی ثباتی است نیاز دارد که از یک تثبیت کننده شیمیایی همراه باشد.
در آخر برای اینکه تکههای نمک به یکدیگر نچسبد باید به آن Anticaking (ضد کلوختکی) اضافه نمود که از مشتقات نفتی یا ترکیبات خطرناک معدنی مانند سدیم نیترات یا سیلیکات آلومینیوم میباشد!(درباره نیترات سدیم و عوارض آن در بدن فقط یک سرچ کوچک نیاز است)
?امام باقر علیه السلام: «اگر مردم از خواص درون نمک خبر داشتند درمان نمی کردند مگر با نمک» کتاب شریف الکافی باب فضیلت نمک
پناه بر خدا
با این حساب، باید تعجب کنیم از اینکه هنوز زندهایم و متعجب نشیم از مرگهای زودهنگام و غیرمنتظره و ظاهرا بیعلت و همچنین بیماری در سنین پایین که در این سالها فراوان شده!
متشکرم از توضیحات جامع و بسیار مفیدتون
خیلی جذاب، علمی و البته دردناک بود
امیدوارم دوستان مخاطب هم مطالعه کنند و همگی نمک طبیعی و سالم مصرف کنیم.
سلام
بسیار عالی
خیلی ممنونم از توجهتان
سلام.
تشکر از مطلب مفیدتان
متاسفانه به دلیل استراتژی بودن محصول نمک و استفاده روزانه به عنوان طعم دهنده هرگونه دستکاری در این نعمت الهی مثل تجزیه نمک یا افزودن یدور به آن باعث بروز انباشت مواد غیر ضروری در بدن شده و تعادل یونی بدن را تغییر میدهد.
مواد معدنی در بدن انسان و سایر موجودات برای بقا حیاتی است و خاصیت های بافری و الکترولیتی به خون و بافت های بدن را میدهد.
معمولا در مواد غذایی بصورت طبیعی این املاح موجود است و قابلیت جذبشان نیز به دلیل کمپلکس بودن املاح بالاست.
اما مواد معدنی بصورت نمک (ملح) بدون دستکاری به نوعی داروست دلیل این موضوع استفاده بیشتر موجودات از جمله حشرات (مثل پروانه و …) پرندگان (خوردن گلشور) احشام (لیسیدن سنگ نمک) و … می باشد.
نمک در طب سنتی مصلح بیشتر مواد غذایی با طبع سرد و غلیظ کننده خون می باشد.
گرم کننده سر و بدن و افزایش دهنده متابولیسم بدن است.
افرادی که گرما زده شده اند به دلیل از دست دادن آب همراه مواد معدنی از طریق تعرق و دستگاه گوارش باید الکترولیت بدن خود را دوباره بدست بیاورند و بهترین دارو برای آنها آبنمک رقیق است.
از این دست توصیه ها مکررا وجود دارد.
حال اگر به جای نمک کامل از دو عنصر سدیم و کلر که در نمک های تجزیه شده (نه تصفیه شده) استفاده کنید تعادل یونی بدن بطور کامل بهم ریخته و مبتلا به امراض مختلف موجود همانند پرفشاری خون و عوارض آن می شوید.
در حالی به عنوان مثال فشار یونی سلول های بدن و تنظیم فشار کلی خون توسط نسبتی از سدیم و پتاسیم کنترل میشود (مبحث پمپ سدیم پتاسیم در بیوشیمی سلولی).
این در حالیست که برخی افراد که مبتلا به فشار خون بالا و یا پایین هستند (به دلیل استفاده از نمک های تجزیه شده یا نهی از نمک) به آنها توصیه میکنند از مواد غذایی که پتاسیم دار همانند موز و هویج و… استفاده کنند.
جالب است بدانید نمکی که از دریا استخراج می شود دارای مقادیر مناسبی از عناصر مورد نیاز برای بدن است.
در کشور آلمان یکی از انواع نمک استفاده شده نمک هیمالیا است این نمک به دلیل وجود مقادیر اندکی اکسید آهن به رنگ صورتی است.
آنها اعتقاد دارند کشف این نمک برای اروپایی ها توسط اسکندر انجام گرفته و خواص قابل توجهی به آن نسبت میدهند در این کشور برای هر کیلو از این نمک دریای قدیمی مبلغ ۷ یورو پرداخت میکنند. در حالی که نمک های معمولی صنعتی در کشور آلمان بین ۵۰ الی ۷۰ سنت است.
جالب تر اینکه محققان آنها استفاده از این نمک را برای تولید سرم وریدی سالین (سرم تزریقی که برای برخی بیمارهایی که الکترولیت بدنشان مختل شده) بهتر دانسته و از این نمک استفاده می کنند.
حمله ای که به نمک دریا می شود به دلیل نا آگاهی و پافشاری به مقالاتیست که برای جهان سوم تولید شده اند. برای مثال در سنوات گذشته نمک دریا را عامل اول سنگ کلیه می دانستند. و اعتقاد مردم به وجود سنگ در آن عامل اصلی سنگ کلیه تصور می شد.
حمله بعدی بیماری تیرویید و مشکلات مربوط به کارکرد ید در بدن بود. برای اینکه بتوانند این صنعت بزرگ و با ارزش را تحت انحصار دراورند فقط به کارخانه جاتی مجوز فعالیت میدادند که با تکنولوژی بالاتر بتواند نمک را تجزیه کرده و مقادیر زیادی ید به آن اضافه کند پروانه بهره برداری داده شود.
حمله بعدی به وجود فلزات سنگین از جمله سرب و آرسنیک و… در نمک های متفرقه از جمله انواع نمک های غیر بلوری شده و صنعتی صورت گرفته. این درحالیست که وجود مقادیر بسیار بسیار اندکی از فلز آرسنیک کشنده است و اگر چنین بود باید افراد زیادی دراین مسیر تا کنون جان باخته بودند. و همچنین جداکردن فلزات سنگین از نمک آلوده امری تقریبا غیر ممکن و از نظر اقتصادی بصرفه نیست.
حمله بعدی به خود نمک است!!!
وقتی شخصی بعد از خوردن نمک صنعتی دچار فشار خون میشود. از خوردن نمک منع شده و به مرور زمان به عارضه کم کاری متابولیسم بدن و کم کاری تیرویید مبتلا می شود. بدن در چرخه معیوب سرد شدن و سستی افتاده، تورم اندام ها زیاد شده و احتباس آب در بدن زیاد میشود که در این حالت با مراجعه به متخصص غدد باید تا آخر عمر از قرص تیرویید استفاده کند!!!
قصد مقایسه ندارم اما کار بلد ها میدانند که حتی گوسپندان که در تغذیه آنها نمک وجود ندارد گوشتی شل و بی حالی دارند!!!