اگر تا دیروز فکر میکردید خرما نام محصولی است که در شناسنامه، رطب نام دارد اما در خانه خرما صدایش میکنند، سخت در اشتباهید، چون تفاوت این دو با هم مثل تفاوت بروجرد و بروجن است! دارای شباهت ظاهری غلطانداز؛ اما فاصلهای چندصدکیلومتری!
برای اینکه بیشتر با تفاوت این دو محصول آشنا شوید، ادامه مطلب را تا انتها بخوانید.
فهرست:
خرما و رطب مثل خواهر و برادرند!
اگر فرض کنیم نخل پدر یا مادر یک خانواده باشد، رطب و خرما با هم خواهر و برادر خواهند بود! خرما جوان رشیدی است که از آبوگل در آمده و برای خودش مردی شده اما رطب، نوجوان تازه به دوران رسیدهای است که روی صورتش جوش زده و پشت لبش تازه سبز شده!
هر چند نوجوانی هم دوران شیرینی است و نباید از آن غافل شد ولی خرما در مقایسه با رطب چهار تا پیراهن بیشتر پاره کرده و دو هفته بیشتر در مقابل تابش خورشید قرار گرفته است و تجارب بیشتری در زندگی دارد!
رشد خرما چه مراحلی دارد؟
همانطور که جناب رستم از هفت خوان عبور کرد، میوهی درخت نخل هم باید از چهار خوانِ گرمای خرماپزانِ جنوب عبور کند تا به سر منزل مقصود برسد. در جدول پایین میتوانید با این مراحل آشنا شوید:
مرحله رشد | توضیح |
مرحله اول | خوان اولِ ثمرۀ درخت نخل، میوهای به رنگ سبز، سفت و تلخ است که به آن چاقالی، پَهک یا کیمری میگویند. (این نامگذاری بسته به منطقهای که خرما در آن زندگی میکند، متفاوت است. اصلا هرچی شما صدایش کنید!) راستی بیشتر چاقالیها، قابل خوردن نیستند ولی بعضی گونههای خرما حتی در این مرحله هم شیرینمزه هستند. |
مرحله دوم | در خوان دوم میوه هنوز سفت است، اما رنگ آن به زرد نارنجی یا قرمز تغییر مییابد که به آن خارک یا خلال میگویند. در این مرحله شیرینی بیشتر میشود اما میوه هنوز طعم گس دارد. البته خارکِ بعضی خرماها بسیار خواهان دارد! |
مرحله سوم | خوان بعدی رسیدن به مرحلهای است که به آن رطب میگویند. میوه در این مرحله نیمهرسیده و به رنگ قهوهای است. در این مرحله شیرینی بیشتر میشود، میوهی خرما گوشتیتر شده و طعم گسش کاملا از بین میرود. |
مرحله چهارم | خوان آخر هم رسیدن به مرحلهای است که میوهی نخل را خرما یا تمر مینامیم. در این مرحله حجمِ آبِ میوه به شدت کم میشود و در نتیجه زیبایی پوستش را از دست میدهد و چروک میشود! |
خرما و رطب چه فرقی دارند؟
برای اینکه تفاوت خرما با رطب را متوجه شوید، به نکات زیر توجه کنید:
۱. خرما دیرتر از رطب برداشت میشود
مثل آدمی که برای رسیدن از کودکی به بزرگسالی باید روزها و ماهها و سالهای زیادی را از سربگذراند، میوهی نخل هم برای تبدیلشدن به محصولات متنوع باید دورههای مختلفی را طی کند:
- چاقالی پس از شش هفته تبدیل به خارک میشود.
- خارک پس از چهار هفته تبدیل به رطب میشود.
- رطب پس از دو هفته تبدیل به خرما میشود.
همانطور که میبینید زمان برداشت خرما فاصلهی چندانی با رطب ندارد اما این کجا و آن کجا؟!
۲. خرما مواد معدنی بیشتری نسبت به رطب دارد
همانطور که خصوصیات اخلاقی و رفتاری دو برادر از یک پدر و مادر میتواند متفاوت باشد رطب و خرما هم با وجود قوموخویشی تفاوتهای بسیاری در مواد معدنی و ترکیباتشان دارند!
از آنجایی که خرما مدت بیشتری روی درخت باقی میماند، مدت زمان طولانیتری به رشد خود ادامه میدهد و در نتیجه مواد معدنی بیشتری نسبت به رطب دارد.
به عنوان مثال خرما آهن، کلسیم، ویتامین، فیبر و … بیشتری دارد اما میزان ویتامین سی در رطب بالاتر است. چون ویتامین سی، فقط در مواد غذایی خیلی تازه موجود است و به مرور از بین میرود.
از آنجایی که آمار خرما و رطب را در آوردهایم توجه شما را به جدول ارزش غذایی این دو جلب میکنیم:
ترکیب و مواد معدنی | خرما | رطب |
کالری | ۲۸۴ | ۲۷۵ |
کربوهیدرات | ۷۵ | ۶۷ |
قند | ۶۳.۳۵ | ۶۰ |
فیبر | ۷ | ۵ |
پروتئین | ۲ | ۲.۵ |
چربی | ۰.۳۹ | ۱ |
آهن | ۳۹ | ۵۰ |
کلسترول | ۱.۰۲ | ۱.۷۵ |
کلسیم | ۰ | ۲۵ |
با کمی دقت متوجه میشوید که میزان کالری و کربوهیدرات در خرما بیشتر است. در نتیجه اگر رژیم دارید یا ورزشکارید، بهتر است به جای خرما از رطب استفاده کنید.
۳. بافت خرما سختتر از رطب است
اگر بخواهیم رطب و خرما را از منظر بافت میوه ارزیابی کنیم باید بگوییم: خرما از بس حرصوجوش خورده پوستش خراب شده اما رطب از بس به خودش رسیده بافت نرمتری دارد! (اگر دانه خرما و رطب را باز کرده و در کنار هم قرار دهیم، این ویژگی را به خوبی احساس خواهیم کرد.)
به علاوه معمولاً میزان آب موجود در رطب بیشتر از خرماست. چرا که دانههای آن تازه رسیده و آب میانبافتی آن در اثر گرما تبخیر نشده است. این ویژگی باعث میشود تا میزان قند موجود در آن نیز کمتر از خرمای رسیده باشد.
معمولاً میزان آب موجود در رطب بیشتر از خرماست، چرا که دانههای آن تازه رسیده و آب میانبافتی آن در اثر گرما تبخیر نشده است. این ویژگی باعث میشود تا میزان قند موجود در آن نیز کمتر از خرمای رسیده باشد. همچنین بافت خرما معمولا نسبت به رطب کمی سختتر است.
۴. زمان ماندگاری خرما بیشتر از رطب است
از قدیم گفتهاند دود از کنده بلند میشود! خرما هم که به نوعی پیشکسوت رطب محسوب میشود مدت زمان ماندگاری بیشتری دارد، چون آب موجود در آن کمتر است.
در عوض رطب مضافتی محصولی گرمایی است که باید جلوی کولر یا درون یخچال قرار بگیرد. این محصول در شرایط مطلوب و خنک تا شش ماه نیز دوام میآورد.
خرما چه خواصی دارد؟
خرما خواصی دارد که اگر باهاشان آشنا شوید، احتمالا از همین امروز آن را به رژیم غذاییتان اضافه میکنید. این شما و این خواص خرما:
۱. پیشگیری از سرطان
اصولاً ما دو نوع فیبر داریم: اولی فیبر نوری است که در مخابرات کاربرد فراوان دارد! و دومی فیبر غیرنوری است که مقادیر فراوانی در خرما یافت میشود. فیبر برای سرطان مثل پونه برای مار است! مصرف خرما از بروز سرطانهای مخصوص دستگاه گوارش مثل سرطان معده و روده جلوگیری میکند.
۲. درمان یبوست
خرما جزء مواد غذایی ملین است. ملین به مواد غذایی گفته میشود که چنانچه روده کوچک با روده بزرگ گلاویز شدند پا پیش گذاشته، میانجیگری میکند!
به همین دلیل اگر دچار یبوست شدید میتوانید به راحتی با مصرف چند عدد خرمای خیساندهشده در آب برطرفش کنید. به علاوه خرما میتواند اسید معده را تا حد زیادی خنثی کند، در نتیجه اگر از مشکل معده رنج میبرید، از خرمای تازهی لهشده در آب جوش غافل نشوید.
۳. جلوگیری از ریزش مو
از آنجایی که خرما به مقدار فراوان آهن و روی دارد برای جلوگیری از ریزش مو موثر است. به علاوه مصرف مداوم خرما به صورت روزانه میتواند سلامت موی شما را تا حد چشمگیری افزایش دهد.
۴. تسکین دردهای قاعدگی
خرما طبع گرمی دارد و به همین خاطر میتواند دردهای قاعدگی را در خانمها تسکین بدهد. همچنین به علت داشتن ویتامین کا – که باعث انعقاد خون میشود – میزان خونریزی را کم میکند.
رطب چه خواصی دارد؟
رطب هم مثل خرما فواید فراوانی دارد که به برخی از آنها اشاره میکنیم:
۱. بهبود بینایی
از آنجایی که رطب سرشار از ویتامین آ است، عملکرد دستگاه بینایی را بهبود بخشیده و از مشکلات آن جلوگیری میکند.
۲. درمان کمخونی
رطب منبعی غنی از آهن است. در نتیجه علاوه بر پیشگیری و درمان انواع کم خونی، برای درمان نارسایی قلبی، بهبود مهارتهای حافظه و تفکر، کمک به رشد کودک و … نیز مفید است.
۳. تقویت استخوانها
رطب به دلیل داشتن مقادیر بالای کلسیم در تقویت استخوانها و دندانها نقش بسیار مهمی دارد.
۴. کمک به کاهش وزن
رطب به دلیل داشتن مقادیر بالای کلسیم در تقویت استخوانها و دندانها نقش بسیار مهمی دارد. افرادی که دوست دارند لاغر شوند خرما بخورند چون با مصرف رطب میتوانند بدون افزایش کالری، انرژی مورد نیاز بدنشان را تامین کنند.
۵. تغذیهای مناسب برای مادران شیرده
رطب برای مادران باردار یا شیرده نیز گزینهای مناسب است چون پکیجی کامل از مواد معدنی و ویتامین به حساب میآید.
سوالات متداول درباره فرق خرما با رطب
خرما دیرتر از رطب برداشت میشود، بافت سختتر و مواد معدنی بیشتری دارد و ماندگاریاش بیشتر است.
هردو برای جلوگیری از سرطان مفید هستند اما خرما فیبر بیشتری دارد و برای پیشگیری از سرطان مفیدتر است.
مرحله نخست تشکیل میوهای سبز و سفت به نام چاقالی است. بعد تبدیل به خارک و سپس رطب می شود و در نهایت خرما به بار میآید.
زیبا وخلاقانه توضیح دادید
واقعا عالی بود
عالی بود
خیییلی خوب بود ممنون از توضیحات کامل و مثال های جالبتون تاحالا درمورد خرما و رطب مطلبی نخونده بود که انقد باحال باشه ممنون
درود برشما ،بسیارمطالب شیوا ورسا بود وتوضیحات مفیدوعالی،بسیارسپاسگزارم
بسیااااار مفید بود
و چه قلمی! چه قلمی داره نویسندتوننننن
بسیار مفید بود تا حالا فکر میکردم رطب از درخت دیگری بوجود میاید
سلام
خوشحالیم که مفید بوده محمدرضاجان
بسیار عالی بود دقیق و واضح خسته نباشید دوستان زحمت کش من که اطلاعاتم تکمیل شد
با سلام. ممنون از توضیحات خوب شما. منم فکر میکردم خرما با رطب از دو تا خانواده جدا هستند. اما الان دیگه کاملا متوجه شدم.
سپاس فراوان 🙏🙏💖💖💖
باسلام و عرض پوزش از این تذکر،خارک به زبان عربی خلال گفته میشود و همچنین خرما به زبان عربی،تمر به ضم میم گفته میشود ✋ضمن اینکه تعبیرها و مقایسههای جالب و زیبائی از این محصول نخل خرما شده بود🌴🌴🌴🌴🌴
جالب بود ولی یک سوال رطب هایی که در بازار در بسته هایی که دانه های آن سیاه و پوست خشک دارند که دانه هایش را کنار هم بدون فشردگی می چینند و روی جلد بسته بندی نوشته شده رطب مضافتی چه فرقی بااین تصاویری که نشان دادید دارد؟
با سلام 🙂
معمولا خرما هستند و به اشتباه از عنوان رطب براشون استفاده میشه.
واقعا عالی بود متن زیبا جامع اما مختصر و سرگرم کننده و صدالبته آموزنده✨
خوشحالیم که دوستش داشتی