یک وقتی فکر می‌کردم تنها راه‌های ورود به عرصه صنایع دستی، شاگردی‌کردن و خاک کارگاه‌خوردن یا دست‌کم داشتن تحصیلات مرتبط در هنرستان است؛ دو راه پیچیده و دشواری که هر کدام به کلی برنامه‌ریزی بلندمدت و پشت‌کار احتیاج داشتند. اما به مرور متوجه شدم که قصه کسب درآمد در این زمینه از بقیه ماجراها جداست و مسیر خودش را می‌طلبد.
بیایید روراست باشیم: تا قدمی (هر چند کوچک) برای پیشرفتتان برندارید شاگردی‌کردن برای بهترین استادها و تحصیل در بهترین هنرستان‌ها هم نمی‌تواند از شما یک هنرمند صنایع دستی بسازد. این متن قرار است به شما برای برداشتن این قدم‌های آغازین ایده بدهد.
فهرست:
قدم اول: لطفا با اینترنت آشتی کنید
صنایع دستی با وجود سنتی و دستی‌بودنش(!) خیلی خوب توانسته به مرور خودش را با ابزارهای مدرن هماهنگ کند. حتی شاید بتوانیم ادعا کنیم: اگر اینترنت نبود، امروزه بسیاری از صنایع دستی منقرض شده بودند، چون این اینترنت است که حتی به دورافتاده‌ترین شهرها نیز امکان معرفی محصولات هنری خود را می‌دهد.
همان‌طور که می‌دانید این روزها پلتفرم‌های اینترنتی کار را برای عرضه و فروش محصولات صنایع دستی خیلی راحت‌تر کرده‌اند. فروشگاه‌های اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی بهترین بستر برای راه‌اندازی کسب‌و‌کارهای خرد در حوزه صنایع دستی هستند، چون خریداران می‌توانند با چند کلیک به ویترین بسیار بزرگ و رنگارنگی از انواع کالاهای مورد نیاز خود دسترسی پیدا کرده و از میان آن‌ها مناسب‌ترین نمونه را انتخاب کنند.
به علاوه این بسترها در دسترس همه هستند و می‌توان با آن‌ها بدون واسطه با مشتری‌ها ارتباط برقرار کرد. امکانات زیادی هم در اختیار فروشنده و خریدار قرار می‌دهند؛ مثل تصاویر و اطلاعات دقیق اجناس و نحوه پرداخت و دریافت. تازه استفاده از آن‌ها هم آسان و ارزان است. یکیش همین باسلام خودمان! پس لطفا قبل از هر کاری، برای خودتان اینترنت پرسرعت بخرید و اگر خدای نکرده میانه‌تان با این نعمت الهی شکرآب است، خیلی زود باهاش آشتی کنید!
قدم دوم: از همین اول کار تَک‌پربودن را کنار بگذارید!
بگذارید صاف و پوست‌کنده بگوییم: اگر می‌خواهید در هر بازاری – از جمله بازار صنایع دستی – موفق شوید، باید دور تک‌رَوی و تک‌پَری و این‌جور فازها را خط بکشید! چون کسی که روحیه‌ی کار جمعی و تعامل با دیگران را ندارد، اصلا نمی‌تواند در حوزه فروش به موفقیت برسد.
گفتن ندارد اما برای شروع کار باید مدام با دیگران مشورت کنید، تیم خودتان را تشکیل بدهید و ایده‌هایتان را با کمک همکارانتان عملی کنید. به علاوه هر روز باید از این و آن پرس‌وجو کنید تا بتوانید فرصت‌های جدید برای فروش محصول‌تان را توی هوا بقاپید.
برای بهترشدن ارتباطاتتان سعی کنید با افراد باتجربه در حوزه تخصصی خودتان ارتباط بگیرید. به علاوه حواستان باشد که بخش بزرگی از خریدارن محصولات شما احتمالا هموطن‌هایتان نیستند. پس برای کسب سود بیشتر باید حتی با خریداران برون‌مرزی نیز رابطه داشته باشید. آدم خجالتی و کم‌جنب‌وجوشی هستید؟ از همین امروز روی ویژگی‌های شخصیتی‌تان کار کنید!
قدم سوم: سری هم به نهادها و سازمان‌ها بزنید
اگر از رشته صنایع دستی فارغ‌التحصیل شده‌اید یا گواهی‌نامه معتبری از یکی آموز‌شگاه‌های فنی‌و‌حرفه‌ای دارید، سری هم به موسسات و دستگاه‌های دولتی و خصوصی بزنید؛ مثل سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یا اداره کل صنایع دستی وزارت جهاد کشاورزی یا دیگر ارگان‌های دولتی و خصوصی. خوبی رفت‌وآمد به این مکان‌ها این است که هم می‌توانید دایره‌ی ارتباطاتتان را گسترده‌تر کنید و هم با آن‌ها به صورت پروژه‌ای همکاری کنید.
قدم چهارم: از نمایشگاه‌ها غافل نشوید
دنبال فضایی برای ارتباط حضوری با مشتری‌ها می‌گردید؟ نمایشگاه‌های محلی، استانی، کشوری و جهانی صنایع دستی را دریابید! اگر به توصیه سوم (یعنی رفت‌وآمد به نهادها و سازمان‌ها) عمل کرده باشید، احتمالا خیلی زود می‌توانید از برگزاری این نمایشگاه‌ها مطلع شده و مجوز حضور در آن را دریافت کنید. حضور در نمایشگاه‌ها می‌تواند به معرفی کسب و کارتان به مشتری‌ها تازه کمک زیادی بکند.
چند ایده کوچک و ساده برای شروع
خیلی خب. حالا که با قدم‌های ابتدایی آشنا شده‌اید، وقتش رسیده که سراغ ایده‌ها برویم. تمام تلاش ما در معرفی این ایده‌ها این بوده که اولا آسان و کوچک باشند، دوما به سرمایه کمی احتیاج داشته باشند و سوما بشود از آن‌ها درآمدزایی کرد. این شما و این چند ایده کوچک و ساده برای ورود به بازار کار صنایع دستی:
- تریکو بافی: اگر به بافندگی علاقه دارید، تریکوبافی می‌تواند یک گزینه آسان و متفاوت برای شما باشد. تنها ابزارهایی که در آغاز این کار به آن‌ها نیاز خواهید داشت میل و نخ مخصوص تریکوبافی است. برای آموزش هم می‌توانید از منابع آنلاین کمک بگیرید.
- تولید لوازم چوبی ساده: از بچگی رویای چکش و اره و دریل داشته‌اید، اما حالا فکر می‌کنید مهارت و تخصص کافی برای ورود به دنیای نجاری را ندارید؟ چرا از ساختن یک زیرلیوانی معمولی یا یک جعبه دستمال کاغذی کاملا ساده یا حتی یک چهارپایه کوچک شروع نمی‌کنید؟ برای یاد گرفتن روش ساخت این‌هایی که گفتیم، کافیست سری به یوتیوب بزنید!
- شمع‌سازی: همین اول کاری بگوییم که شمع‌سازی قرار نیست شما را پولدار کند اما این‌طور هم نیست که درآمدی نداشته باشد. خوبی این هنر این است که می‌توان آن را در کمتر از چند ساعت یاد گرفت. به علاوه به سرمایه‌ی اولیه زیادی هم احتیاج ندارد.
- ساخت جاکلیدی: دنیای جاکلیدی‌ها آن‌قدر بزرگ است که تقریبا با هر متریالی می‌توان آن‌ها را تولید کرد. از پارچه و بافت گرفته تا فلز و چوب و حتی زباله‌های بازیافتی. ساختنش هم قاعده و قانون خاصی ندارد و همه چیز به ذوق و سلیقه خودتان برمی‌گردد.
- سفالگری: این یکی از موارد قبلی کمی سخت‌تر است و دنگ و فنگ‌های بیشتری هم دارد اما نقطه قوتش این است که آن‌قدر لذت‌بخش و معنادار است که آدم را معتاد خودش می‌کند! تازه به ابزار و مواد اولیه عجیب و غریبی هم احتیاج ندارد و خیلی زود می‌توان راهش انداخت. (برای شروع می‌توانید از کارگاه‌های سفالگری دیگران استفاده کنید)
